قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی

شماره۱۱/۷۳۴۷۲ـ۲۸۴                                               ۱۴۰۱/۸/۳

حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر سیدابراهیم رئیسی

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

مطابق اصل یکصد و بیست و سوم (۱۲۳) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، «قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی» مصوب ۱۴۰۱/۶/۳۰ مجلس شورای اسلامی به شرح پیوست ابلاغ می شود.

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف

شماره۱۳۹۲۷۱                                                        ۱۴۰۱/۸/۷

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

شورای عالی فضای مجازی

در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به پیوست «قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی» که در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ سی ام شهریور ماه یکهزار و چهارصد و یک مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۷/۲۰/ ۱۴۰۱ به تأیید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره ۱۱/۷۴۷۲ـ۲۸۴ مورخ ۱۴۰۱/۸/۳ مجلس شورای اسلامی واصل گردیده، جهت اجرا ابلاغ می گردد.

رئیس جمهور ـ سیدابراهیم رئیسی
قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی

ماده۱ـ اختصارات و اصطلاحات بکاررفته در این قانون در معانی مشروح ذیل است:

الف ـ دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون: دستگاهها و نهادهای موضوع ماده (۱) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۱۱/۱۰/ ۱۳۹۵ و ماده (۲۹) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران م صوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ ـ بجز استثنائات آن ـ و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی و سازمان های مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی

تبصره ـ شمول این ماده در خصوص نهادها، مؤسسات، تشکیلات و سازمان­هایی که زیرنظر مستقیم مقام معظم رهبری اداره می شوند، منوط به إذن ایشان است.

ب ـ ارائه­دهندگان خدمات ذیل تنظیم گران بخشی: آن دسته از ارائه دهندگان خدمات که به­موجب قوانین و مقررات مربوط به صدور پروانه­های کاربری (اپراتوری) و یا قوانین و مقررات مربوط به اصناف، اتحادیه­ها یا شوراهای صادرکننده انواع موافقتنامه اصولی، تأسیس شده یا می­شوند و فعالیت می­کنند.

پ ـ پایگاه داده ها و اطلاعات پایه: کلیه پایگاههای داده ها و اطلاعاتی که در ایجاد و ارائه خدمات الکترونیکی و هوشمند و اجرای فرآیندهای الکترونیکی نقش پایه ای داشته و ارائه این خدمات و اجرای فرآیندهای الکترونیکی وابسته به یکی یا ترکیبی از اطلاعات و داده این پایگاههای پایه است.

ت ـ داده ها و اطلاعات ملی: داده ها و اطلاعات دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون و یا هر داده و اطلاعاتی که به­­موجب قوانین و مقررات در اختیار دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون قرار دارند.

ث ـ داده ها: مجموعه ای از اعداد و حروف و علائم و نشانه هایی هستند که به صورت قراردادی در ابزارهای الکترونیکی یا رقومی یا توسط هر نوع فناوری جدید ارتباطاتی و اطلاعاتی تولید می شوند.

 ج ـ اطلاعات: مجموعه ای از داده ها که طی عملیات منطقی، پردازش می شوند.

ماده۲ـ سیاستگذاری و تصویب راهبردهای کلان نظام تولید، نگهداری، پردازش، دسترسی، یکپارچه سازی، تبادل و امنیت داده ‎ ها و اطلاعات ملی با هدف افزایش قدرت حکمرانی، ساماندهی و انسجام بخشی به نظام تبادل داده ها و اطلاعات، گسترش تبادل اطلاعات میان دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون و تسهیل دسترسی به اطلاعات پایه برای کسب وکارهای بخش خصوصی برعهده «شورای­عالی فضای مجازی» است.

ماده۳ـ «کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی» مصوب شورای عالی فضای مجازی موظف است در تصمیم گیری های خود به استثنای امر قضاء نسبت به اعمال سیاست ها و راهبردهای کلان و نظارت و مدیریت بر نحوه نگهداری، پردازش، دسترسی، یکپارچه سازی، امنیت و بویژه تبادل و به­اشتراک گذاری داده ها و اطلاعات موضوع این قانون اقدام نماید.

تبصره۱ـ ترکیب اعضاء و نحوه اداره کارگروه موضوع این ماده توسط شورای عالی فضای مجازی تعیین می شود.

تبصره۲ ـ کارگروه فوق­الذکر مکلف است گزارش های عملکرد دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون را هر سه­ماه یک­بار به مجلس شورای اسلامی و شورای­عالی فضای مجازی ارائه نماید. 

ماده۴ـ داده ها و اطلاعات ملی با لحاظ مسائل امنیتی و با رعایت محرمانگی اطلاعات اشخاص در اختیار دولت جمهوری اسلامی ایران است.

تبصره ـ دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون و ارائه­دهندگان خدمات ذیل تنظیم­گران بخشی موظفند امکان دسترسی و تبادل داده ها و اطلاعات ملی را صرفاً براساس سطوح دسترسی تعیین­شده توسط کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی فراهم نمایند.

ماده۵ ـ دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون که بر اساس شرح وظایف مقرر در قوانین مربوط و نیز تکالیف ناشی از این قانون موظف به تولید، نگهداری، پردازش داده ها و اطلاعات می­باشند، مکلفند در امر تولید، نگهداری، پردازش، حفظ امنیت و صیانت از داده­های شخصی و تبادل و اشتراک­گذاری و تکمیل و بروزرسانی داده­ها و اطلاعات ملی، سیاست­ها و نظامات مصوب شورای­عالی فضای مجازی و مصوبات کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی را اعمال و اجراء نمایند.

تبصره ـ تنظیم­گران بخشی ملزم به اجرای مصوبات کارگروه فوق­الذکر و اعمال سیاست ها و نظامات این قانون از طریق درج یا الحاق در پروانه یا مجوزهای فعالیت، تأسیس، موافقت ­اصولی یا قرارداد ارائه دهندگان خدمات ذیل خود هستند.

ماده۶ ـ اعمال تدابیر حفاظتی و امنیتی جهت صیانت از داده ها و اطلاعات و حفظ محرمانگی داده ها و اطلاعات اشخاص برعهده دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون و ارائه­دهندگان خدمات ذیل تنظیم­گران بخشی است که مسؤول تولید، نگهداری یا پردازش­کننده داده ها و اطلاعات هستند.

تبصره ـ دستورالعمل و استانداردهای امنیت تبادل داده ها و اطلاعات و تأمین امنیت و ارزیابی آن مطابق نظامات و مصوبات شورای­عالی فضای مجازی خواهدبود.

ماده۷ـ تبادل داده ها و اطلاعات بین دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون با دستگاههای اجرائی و یا کسب وکارها با رعایت اصول حفاظتی و امنیتی بر عهده «مرکز ملی تبادل اطلاعاتِ» وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است.

 تبصره ـ ایجاد مراکز تبادل اطلاعات موضوعی یا منطقه ای به منظور مدیریت بهینه تبادل داده ها و اطلاعات تحت­ نظارت مرکز ملی تبادل اطلاعات و تصویب کارگروه تعامل­پذیری دولت الکترونیکی بلامانع است.

ماده۸ ـ به منظور صیانت و حفظ یکپارچگی در داده ها و اطلاعات ملی و صرفه جویی در تبادل داده ها و اطلاعات، دولت می تواند متناسب با کارکرد و نحوه و تواتر بروزرسانی آنها در مراکز داده دولت، براساس مصوبه کارگروه تعامل­پذیری دولت الکترونیکی، این داده­ها را نگهداری نماید. دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون موظف به بروزرسانیِ برخط این پایگاههای اطلاعاتی هستند. تعیین سطح دسترسی به این پایگاههای اطلاعات به موجب مصوبه کارگروه تعامل­پذیری دولت الکترونیکی می باشد.

ماده۹ـ متخلف یا اخلال کننده در پردازش و تبادل یا مستنکف از اجرای این قانون مشمول مجازات انفصال از خدمت به مدت شش­ماه تا پنج­سال یا حبس تعزیری به مدت نود و یک روز تا شش­ماه می شود.

ماده۱۰ـ متولی اداره و بروزرسانی پایگاههای داده ها و اطلاعات پایه مطابق جدول ذیل تعیین می­شود. این متولیان مکلفند بر اساس مصوبات کارگروه تعامل­پذیری دولت الکترونیکی اقدامات اجرائی لازم را برای تحقق اهداف این قانون به­اجراء گذارند:

تبصره۱ـ کارگروه فوق­الذکر می تواند حسب ضرورت نسبت به حذف، الحاق یا ادغام و تفکیک پایگاه داده ها و اطلاعات پایه به فهرست مذکور اقدام نماید.

تبصره۲ـ دستگاهها و نهادهای مشمول این قانون حسب اعلام کارگروه مزبور، ضمن بروزرسانی داده ها و اطلاعات خود، موظف به همکاری با متولیان پایگاههای داده ها و اطلاعات پایه می­باشند.

دستگاه متولی پایگاه


عنوان پایگاه داده­ها و اطلاعات پایه


ردیف

سازمان ثبت احوال کشور


پایگاه ملی هویت اشخاص حقیقی


۱

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور


پایگاه ملی هویت اشخاص حقوقی


۲

شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران


پایگاه نظام ملی نشانی­گذاری مکان­محور کشور


۳

سازمان ثبت احوال کشور


پایگاه اطلاعات مکان اقامت اشخاص حقیقی


۴

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور


پایگاه اطلاعات مکان اقامت اشخاص حقوقی


۵

وزارت صنعت، معدن و تجارت


پایگاه شناسه کالا و خدمات


۶

فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران


پایگاه وسائط نقلیه کشور


۷

سازمان اداری و استخدامی کشور


پایگاه شناسنامه خدمات دولت


۸

سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی


پایگاه اطلاعات شبکه احراز هویت کاربران ارتباطی (شاهکار)


۹

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری


پایگاه اطلاعات و مدارک تحصیلی کشور


۱۰

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور


پایگاه ملی اسناد و املاک و حدنگاری (کاداستر) کشور


۱۱

سازمان بیمه سلامت ایران


پایگاه ملی بیمه های سلامت کشور


۱۲

وزارت آموزش و پرورش


پایگاه اطلاعات دانش آموزی و مدارس


۱۳

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی


پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان


۱۴

وزارت امور اقتصادی و دارایی


پایگاه اطلاعات مجوزهای کسب وکار کشور


۱۵

سازمان فناوری اطلاعات ایران


پایگاه ملی اطلاعات داده های باز کشور


۱۶

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی


پایگاه ملی سلامت (پرونده الکترونیکی، نظام پزشکی، غذا و دارو)


۱۷

سازمان امور مالیاتی کشور


پایگاه اطلاعات مالیاتی و مؤدیان کشور


۱۸

وزارت امور اقتصادی و دارایی


پایگاه اطلاعات مالی کشور


۱۹

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران


پایگاه اطلاعات خدمات بانکی و پولی کشور


۲۰

سازمان برنامه و بودجه کشور


پایگاه اطلاعات مکان­محور کشور


۲۱

مرکز آمار ایران


پایگاه ملی اطلاعات و آمار کشور


۲۲

قوه قضائیه


پایگاه اطلاعات ثنا و سجل کیفری کشور


۲۳

وزارت کشور


پایگاه اطلاعات تقسیمات کشوری


۲۴

وزارت راه و شهرسازی


پایگاه اطلاعات املاک و اسکان


۲۵

سازمان نقشه برداری کشور


پایگاه اطلاعات نقشه کشور


۲۶

سازمان بورس و اوراق بهادار


پایگاه اطلاعات اوراق بهادار (کدال و سجام)


۲۷

ماده۱۱ـ در صورت بروز اختلاف در اجراء و تفسیر فنی مصوبات کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی، بین دستگاههای اجرائی، «شورای اجرائی فناوری اطلاعات» و برای نهادهای خارج از قوه مجریه، «مرکز ملی فضای مجازی» مرجع داوری است. این حکم نافی اختیارات قضات نبوده و برای آنان لازم الاتباع نیست.

ماده۱۲ـ

الف ـ در تبصره (۴) ماده (۱۶۹ مکرر) قانون مالیات­های مستقیم اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۴/۳۱، عبارت «کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی» جایگزین عبارت «هیأت وزیران و حفظ طبقه بندی مربوط،» می­شود.

ب ـ در ماده (۲۳۲) قانون مالیات­های مستقیم اصلاحی مصوب ۱۳۸۰/۱۱/۲۷، عبارت «جز در موارد مربوط به حوزه قضاء فقط با تصویب کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی به سایر دستگاهها ارائه دهند و در غیر این صورت» جایگزین عبارت «محرمانه تلقی و از افشای آن جز در امر تشخیص درآمد و مالیات نزد مراجع ذی­ربط در حد نیاز خودداری نمایند و در صورت افشاء» می­شود.

پ ـ در ماده (۳۴) قانون ثبت احوال مصوب ۱۳۵۵/۴/۱۶، عبارت «دستگاههای اجرائی با مصوبه کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی» جایگزین «دولتی ذی­صلاح» می­شود.

ت ـ تبصره ماده (۷۳) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۲/۱۰/۳ به­شرح زیر اصلاح می­شود:

تبصره ـ تعیین نحوه و سطوح دسترسی به داده­ها جز در مواردی که مشمول دسترسی های قوه قضائیه است، برعهده کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی می­باشد.

ث ـ ماده (۱۵) قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مؤدیان مصوب ۱۳۹۸/۷/۲۱ به­شرح زیر اصلاح و تبصره­های آن حذف می­شود:

ماده۱۵ـ دستورالعمل نحوه دسترسی به اطلاعات سامانه مؤدیان توسط کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی تعیین می­شود.

ج ـ در ماده (۱۹) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۸۴/۹/۱ عبارت «کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی» جایگزین عبارت «دادستان کل کشور» می شود.

قانون فوق مشتمل بر دوازده ماده و نه تبصره که گزارش آن توسط کمیسیون صنایع و معادن به صحن علنی تقدیم شده­بود، پس از تصویب در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ سی­ام شهریورماه یکهزار و چهارصد و یک مجلس، در تاریخ ۱۴۰۱/۷/۲۰ به تأیید شورای نگهبان رسید.

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
 

منبع : برگرفته از سایت مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی