آیین‌نامه معاملات شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی
آیین‌نامه معاملات شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی
شماره 125022/41542ک 6/6/1389
وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور
وزیران عضو کمیسیون اقتصاد در جلسه مورخ 8/3/1389 بنا به پیشنهاد شماره 952ـ 1/872 مورخ 11/9/1387 سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و بهاستناد ماده (7) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1383 ـ و با رعایت تصویبنامه شماره 164082/ت373ه مورخ 10/10/1386، آیین‌نامه معاملات شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی را به شرح زیر تصویب نمودند:
آیین‌نامه معاملات شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی
فصل اول ـ کلیات
ماده1ـ کلیه معاملات شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی که در این آیین‌نامه به اختصار شرکت نامیده می‌شود، اعم از خرید، فروش، مشارکت با بخش غیردولتی، تهیه بستههای سرمایهگذاری و واگذاری آن، اجاره، استجاره، پیمانکاری، خدمات تخصصی و پژوهشی، مطالعات و مهندسی، اجرت کار و غیره بر اساس این آیین‌نامه و حسب مورد از طریق مناقصه (مزایده) انجام می‌گردد.
ماده2ـ اصطلاحات مورد استفاده در این آیین‌نامه در معانی مشروح زیر به کار میروند:
الف ـ قانون: قانون برگزاری مناقصات ـ مصوب 1383ـ.
ب ـ مناقصه: فرآیندی رقابتی برای تأمین کالا، خدمت یا حقوق با کیفیت مورد نظر (طبق اسناد مناقصه) که در آن تعهدات موضوع معامله به مناقصهگری که کمترین قیمت متناسب را پیشنهاد کرده باشد، واگذار می‌شود.
ج ـ مزایده: فرآیندی رقابتی برای فروش کالا، خدمات یا حقوق متعلق به شرکت که در آن موضوع معامله به مزایدهگری که بیشترین قیمت متناسب را پیشنهاد کرده باشد، واگذار می‌شود.
د ـ مناقصهگزار (مزایدهگزار): شرکت که بر اساس آیین‌نامه، مناقصه (مزایده) را برگزار می‌نماید.
هـ ـ مناقصهگر(مزایدهگر): شخص حقیقی یا حقوقی که در مناقصه(مزایده) شرکت می‌کند.
و ـ کمیسیون مناقصه (مزایده): هیئتی که فرآیند برگزاری، تعیین برنده، اتخاذ تصمیم در خصوص تجدید و یا لغو مناقصه (مزایده) و سایر وظایف در این آیین‌نامه را برعهده می‌گیرد.
ز ـ کمیته فنی بازرگانی: هیئتی با حداقل سه عضو خبره فنی صلاحیتدار (حسب نوع معامله) که ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها، ارزیابی توان انجام تعهدات مناقصه‌گران (مزایدهگران) و سایر وظایف مقرر در این آیین‌نامه را برعهده می‌گیرد. اعضاء این کمیته توسط مدیرعامل انتخاب می‌شوند.
ح ـ کمیسیون تحویل: هیئتی که فرآیند تحویل و تحول کالا، خدمت یا حقوق از برنده مناقصه (به برنده مزایده) و سایر وظایف مقرر در آیین‌نامه را برعهده می‌گیرد. کمیسیون تحویل مرکب از انباردار (یانماینده واحد تحویل‌گیرنده / تحویلدهنده)، نماینده واحد تقاضاکننده و نماینده یا نمایندگانی که توسط مدیرعامل تعیین می‌شود، خواهد بود.
ط ـ هیئت سه نفره ترک مناقصه (مزایده): هیئتی متشکل از مدیرعامل، ذیحساب و یک نفر به انتخاب مجمع عمومی که با توجه به شرایط، میسر نبودن انجام معاملات از طریق مناقصه (مزایده) را تأیید می‌نماید که در این آیین‌نامه به اختصار هیئت سه نفره نامیده می‌شود.
ی ـ ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (مزایدهگران): ارزیابی توان انجام تعهدات مناقصه‌گران (مزایدهگران) که از سوی شرکت و توسط کمیته فنی بازرگانی انجام می‌شود.
ک ـ ارزیابی شکلی: بررسی کامل بودن اسناد و امضاء آنها و غیرمشروط و خوانا بودن پیشنهاد قیمت.
ل ـ ارزیابی فنی بازرگانی: فرآیندی که در آن مشخصات، استانداردها، کارآیی، دوام و سایر ویژگیهای فنی بازرگانی پیشنهادها بررسی، ارزیابی و پیشنهادهای قابل قبول برگزیده می‌شوند.
م ـ ارزیابی مالی: فرآیندی که در آن مناسبترین قیمت به شرح مندرج در ماده (22) از بین پیشنهادهایی که از نظر فنی بازرگانی پذیرفته شدهاند، برگزیده می‌شود.
ن ـ مدت اعتبار پیشنهادها: دوره زمانی که توسط شرکت اعلام می‌گردد و در طی آن پیشنهادها باید دارای اعتبار باشند. این مدت شامل زمان لازم برای انجام مناقصه (مزایده)، بررسی و ارزیابی پیشنهادها، تعیین برنده و انعقاد قرارداد می‌باشد.
س ـ انحصار: انحصار در معامله عبارت است از:
1ـ یگانه بودن متقاضی شرکت در معامله که به طرق زیر تعیین می‌شود:
الف ـ اعلان هیئت وزیران برای کالاها، خدمات یا حقوقی که در انحصار دولت است.
ب ـ انتشار فراخوان عمومی در خصوص موضوع معامله و ایجاب تنها یک متقاضی برای انجام معامله.
2ـ منحصر به فرد بودن اموال منقول، خدمات و حقوقی که با توجه به بند (1) ماده (27) مشخص می‌شود.
ع ـ برنامه زمانی مناقصه (مزایده): سندی که در آن زمان و مهلت برگزاری مراحل مختلف مناقصه (مزایده)، مدت اعتبار پیشنهادها و زمان انعقاد قرارداد مشخص می‌شود.
ف ـ شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات: شبکه اطلاع‌رسانی، موضوع بند «ج» ماده (23) قانون.
ص ـ شبکه اطلاع‌رسانی معاملات تاج: پایگاه اینترنتی بانام شبکه اطلاع‌رسانی الکترونیکی معاملات شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی و شرکتهای زیرمجموعه که در این آیین‌نامه به اختصار شبکه اطلاع‌رسانی معاملات تاج (مخفف توسعه ایرانگردی و جهانگردی) نامیده می‌شود و توسط شرکت ایجاد می‌گردد.
فصل دوم ـ طبقهبندی معاملات
ماده3ـ معاملات از نظر نصاب (قیمت معامله) به سه دسته تقسیم می‌شوند:
1ـ معاملات کوچک: معاملاتی که مبلغ آن از مبلغ چهل و نه میلیون (00/000/49) ریال تجاوز ننماید. نصاب معاملات کوچک بر مبنای قیمت ثابت سال 1389 می‌باشد. تعیین (تعدیل و جایگزینی) نصاب بعدی معاملات یاد شده با توجه به تبصره (1) ماده (3) قانون صورت خواهد گرفت.
2ـ معاملات متوسط: معاملاتی که مبلغ مورد معامله بیش از سقف مبلغ معاملات کوچک بوده و از ده برابر سقف مبلغ معاملات کوچک تجاوز ننماید.
3ـ معاملات بزرگ: معاملاتی که مبلغ برآورد اولیه آنها بیش از ده برابر سقف مبلغ معاملات کوچک باشد.
تبصره1ـ مبنای نصاب در خرید، برای معاملات کوچک و متوسط مبلغ مورد معامله و در معاملات بزرگ مبلغ برآوردی می‌باشد. مبلغ برآوردی به تشخیص مدیرعامل (و یا نماینده مجاز وی) توسط مشاور طرح (و یا واحد متقاضی) و یا کارشناس منتخب هیئت‌مدیره تعیین می‌شود.
تبصره2ـ مبنای نصاب در فروش، مبلغ برآوردی است که به تشخیص مدیرعامل و (و یا نماینده مجاز وی) توسط مشاور طرح و یا کارشناس ارزیاب (کارشناس منتخب و یا کارشناس رسمی دادگستری) تعیین خواهد شد.
تبصره3ـ مبلغ یا برآورد معاملات مشمول هریک از نصابهای یاد شده نباید با تفکیک اقلامی که به طور متعارف یک مجموعه واحد تلقی می‌شوند، به نصاب پایینتر تبدیل شود.
ماده4ـ انواع مناقصه (مزایده) به شرح زیر طبقهبندی می‌شوند:
الف ـ مناقصه (مزایده) از نظر مراحل بررسی به انواع زیر طبقهبندی می‌شوند:
1ـ یک مرحله‌ای: فرآیندی که در آن (به تشخیص مدیرعامل یا نماینده مجاز وی) نیاز به ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها نباشد. در این فرآیند پاکتهای پیشنهاد مناقصه‌گران (مزایدهگران) در یک جلسه گشوده و در همان جلسه برنده تعیین می‌شود.
2ـ دو مرحله‌ای: فرآیندی که در آن (به تشخیص مدیرعامل یا نماینده مجاز وی) بررسی فنی بازرگانی پینهادها لازم باشد. در این فرآیند کمیته فنی بازرگانی تشکیل و پیشنهادها را مورد ارزیابی قرار داده و نتایج ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها را بهکمیسیون مناقصه (مزایده) گزارش می‌کند تا بر اساس مفاد این آیین‌نامه برنده مناقصه (مزایده) تعیین گردد.
ب ـ مناقصه (مزایده) از نظر روش دعوت مناقصه‌گران (مزایدهگران) به انواع زیر طبقهبندی می‌شوند:
1ـ مناقصه (مزایده) عمومی: فرآیندی که از طریق آگهی عمومی از مناقصه‌گران (مزایدهگران) دعوت به عمل میآید.
2ـ مناقصه (مزایده) محدود: فرآیندی که در آن براساس مفاد ماده (16) و با رعایت ماده (14)، در وهله نخست مناقصه‌گران (مزایدهگران) صلاحیتدار فراخوان می‌شوند و سپس برای واجدین اولویت (فهرست کوتاه) دعوتنامه شرکت در مناقصه (مزایده) ارسال می‌گردد.
فصل سوم ـ سازماندهی
ماده5 ـ کمیسیون مناقصه (مزایده) به شرح زیر سازماندهی می‌شود:
الف ـ هریک از کمیسیونهای مناقصه (مزایده) شرکت متشکل از سه نفر عضو می‌باشد که با معرفی مدیرعامل و تصویب هیئت‌مدیره از میان مدیران و یا کارشناسان خبره، متعهد و مطلع انتخاب می‌شوند. هیئت‌مدیره می‌تواند بیش از یک کمیسیون تشکیل دهد، همچون کمیسیونهای مجزا برای انجام فرآیند مناقصه و مزایده و یا کمیسیونهای متفاوت برای سطوح معاملات (مانند معاملات برآورد مبلغ کمتر و بیشتر از...) یا کمیسیون معاملات خاص (مانند معاملات ساخت، تملک و بهرهبرداری (BOO)، ساخت، بهرهبرداری و واگذاری (BOT) و شرح کلی خدمات ((ROT) و یا کمیسیون معاملاتی که از نظر تخصص پیچیده می‌باشد. در این صورت هیئت‌مدیره باید محدوده فعالیت هریک را مشخص و به مدیرعامل و کمیسیونها ابلاغ نماید.
تبصره ـ هیئت‌مدیره نمیتواند اختیارات خود را در انجام این بند به مدیرعامل تفویض نماید.
ب ـ کمیسیون با حضور هر سه نفر اعضای یاد شده رسمیت دارد و تصمیمات آن با اکثریت آراء اتخاذ خواهد شد.
تبصره1ـ کمیسیون مناقصه (مزایده) می‌تواند حسب مورد از کارشناسان و متخصصین فنی، مالی، حقوقی و اداری شرکت و یا سایر صاحبنظران که هیچگونه منافعی در موضوع معامله ندارند، برای حضور در جلسات کمیسیون و برای اظهارنظر (بدون حق رأی) دعوت نماید.
تبصره2ـ رؤسای هریک از واحدها یا نمایندگان مختار آنها چنانچه عضو کمیسیون نباشند، می‌توانند در مورد معاملات مربوط به واحد خود در کمیسیون مناقصه (مزایده) حضور یافته و توضیحات لازم را ارایه دهند: همچنین کمیسیون مناقصه (مزایده) می‌تواند از هریک از رؤسا تقاضا نماید تا در جلسه شرکت نموده و نظر خود را (بدون حق رأی) اظهار دارند.
ج ـ در مناقصه (مزایده) دو مرحله‌ای، کمیسیون مناقصه (مزایده) با حضور مدیرعامل تشکیل می‌شود.
ماده6 ـ موارد زیر از وظایف کمیسیون مناقصه (مزایده) است:
الف ـ تأیید کفایت اسناد مناقصه (مزایده) برای انتشار آگهی و یا ارسال دعوتنامه.
ب ـ تشکیل جلسات کمیسیون مناقصه (مزایده) در موعد مقرر در فراخوان.
ج ـ بررسی پیشنهادها از نظر کامل بودن مدارک و امضاء آنها و نیز خوانا بودن و غیرمشروط بودن پیشنهادهای قیمت (ارزیابی شکلی).
د ـ ارزیابی پیشنهادها و تعیین پیشنهادهای قابل قبول شرایط و اسناد مناقصه (مزایده).
ه ـ ارجاع بررسی سوابق و توان انجام تعهدات پیشنهاددهندگان (در صورت لزوم) و بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها به کمیته فنی بازرگانی در فرآیند دو مرحله‌ای.
و ـ تعیین برندگان اول و دوم طبق شرایط این آیین‌نامه.
ز ـ تنظیم و امضاء صورتجلسات کمیسیون مناقصه (مزایده).
ح ـ تصمیمگیری درباره تجدید یا لغو مناقصه (مزایده) طبق شرایط این آیین‌نامه.
فصل چهارم ـ برگزاری مناقصه (مزایده)
ماده7ـ فرآیند برگزاری مناقصه (مزایده) به ترتیب شامل مراحل زیر است:
الف ـ تأمین منابع مالی برای انجام موضوع مناقصه و نحوه مصرف منابع حاصل از انجام موضوع مزایده.
ب ـ تعیین نوع مناقصه (مزایده) در معاملات بزرگ (یک مرحله‌ای یا دو مرحله‌ای، عمومی یا محدود).
ج ـ تهیه اسناد مناقصه (مزایده).
د ـ ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (مزایدهگران) در صورت لزوم.
ه ـ فراخوان مناقصه (مزایده)
و ـ ارزیابی پیشنهادها
ز ـ تعیین برنده مناقصه (مزایده)
ح ـ انعقاد قرارداد
ماده8 ـ تأمین منابع مالی به شرح زیر می‌باشد:
الف ـ انجام معامله به هر طریق، مشروط بر آن است که شرکت به نحو مقتضی نسبت به پیش‌بینی منابع مالی معامله در مدت قرارداد اطمینان حاصل نموده و مراتب در اسناد مرتبط قید شده باشد.
تبصره ـ در خصوص معاملاتی که دوره انجام آن بیش از مدت یکسال مالی باشد، قبل از انجام معامله باید ترتیبات لازم برای پیش‌بینی منابع مالی مورد نیاز صورت پذیرد و پس از تصویب هیئت‌مدیره، اقدام گردد.
ب ـ نحوه ضمان تأخیر تعهدات برای انجام معامله باید توسط شرکت به صراحت در شرایط و اسناد مناقصه (مزایده) قید و تعهد شود.
ماده9ـ مناقصه به یکی از روشهای زیر انجام می‌شود:
الف ـ در مورد معاملات کوچک کارپرداز یا مأمور خرید باید باتوجه به کم و کیف موضوع معامله (کالا، خدمت یا حقوق) در ارتباط با بهای آن تحقیق نماید و با رعایت صرفه و صلاح شرکت و اخذ صورتحساب مشخص و به تشخیص و مسئولیت خود، معامله را با تأمین کیفیت به کمترین بهای ممکن انجام دهد. سند هزینه باید توسط مأمور خرید با درج نام و نام خانودگی و سمت و تاریخ و ذکر این عبارت که «معامله به کمترین بهای ممکن انجام شده است»، امضاء گردد.
ب ـ در مورد معاملات متوسط کارپرداز یا مأمور خرید باید با توجه به کم و کیف موضوع معامله (کالا، خدمات یا حقوق) درباره بهای آن تحقق نماید و با رعایت صرفه و صلاح شرکت و با اخذ حداقل سه فقره استعلام کتبی، با تامین کیفیت موردنظر چنانچه بهای به دست آمده مورد تایید مسئول واحد تدارکات یا مقام مسئول هم تراز وی باشد، معامله را با عقد قرارداد و با اخذ صورتحساب انجام دهد. چنانچه اخذ سه فقره استعلام کتبی ممکن نباشد با تأیید مسئول واحد تدارکات یا مقام مسئول همتراز وی به تعداد موجود کفایت می‌شود.
تبصره1ـ در خرید چنانچه درخواست‌کننده تأیید نمونه را به طور کتبی ضروری اعلام نماید قبل از انجام خرید باید نمونه به تأیید درخواست‌کننده برسد.
تبصره2ـ مأمورین و سایر مسئولین یاد شده در این ماده با توجه به مدتی که فروشندگان کالا، خدمت یا حقوق در برگ استعلام بها برای اعتبار بهای پیشنهاد شده ذکر کرده‌اند، باید طوری اقدام کنند که به علت انقضای مدت، خسارتی متوجه شرکت نشود.
تبصره3ـ چنانچه مسئولی واحد تدارکات بر عهده کارپرداز واحد باشد، امضاء نامبرده به منزله امضاء مسئول واحد تدارکات است. در صورتی که شرکت فاقد کارپرداز باشد، می‌توان وظایف مندرج در این آیین‌نامه را به متصدیان پستهای مشابه سازمانی و یا به مأمور خرید محول نمود. در این‌گونه موارد معاملات با تأیید مقام مسئول واحد مربوط انجام خواهد شد.
ج ـ در معاملات بزرگ به یکی از روشهای زیر عمل می‌شود:
1ـ برگزاری مناقصه عمومی از طریق انتشار فراخوان در روزنامه‌های کثیرالانتشار.
2ـ برگزاری مناقصه محدود.
ماده 10ـ مزایده به یکی از روشهای زیر انجام می‌شود:
الف ـ در مورد معاملات کوچک و متوسط بهای پایه مورد معامله از طرف کارشناس منتخب هیئت‌مدیره ارزیابی و فروش از طریق حراج صورت میپذیرد. فراخوان حراج باید از طریق شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات و شبکه اطلاع‌رسانی معاملات تاج منتشر گردد. همچنین به اقتضای اهمیت معامله و به تشخیص مدیرعامل از دو تا سه نوبت از طریق درج خلاصه فراخوان حراج در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار کشوری یا استان مربوط (با ذکر چگونگی دسترسی به جزییات اطلاعات مربوط به شبکه اطلاع‌رسانی یاد شده) یا طرق دیگر (به نحوی که خریداران بتوانند با ملاحظه مشخصات مورد معامله در حراج شرکت نمایند) منتشر گردد.
تبصره1ـ در فراخوان باید درج شود که در مقابل فروش، وجه آن به طور نقدی دریافت و هرگونه مالیات، عوارض و نظایر آن طبق قوانین و مقررات به عهده خریدار است.
تبصره2ـ حراج از بهای ارزیابی شده شروع و به خریداری که بالاترین بهاء را پیـشنهاد کند، واگذار می‌گردد و چنانـچه داوطلب خرید به حـداقل قیمت (قیمـت ارزیابی شده) پیدا نشود، حراج تجدید و در صورت لزوم مورد معامله دوباره مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
ب ـ در معاملات بزرگ قیمت پایه کارشناسی به تشخیص مدیرعامل (و یا نماینده مجاز وی) توسط مشاور طرح و یا کارشناس ارزیاب (هیئت کارشناسی متشکل از سه نفر به انتخاب هیئت‌مدیره و یا کارشناس رسمی دادگستری) تعیین و به یکی از روشهای زیر عمل می‌شود:
1ـ برگزاری مزایده عمومی از طریق انتشار فراخوانها
2ـ برگزاری مزایده محدود
تبصره1ـ فروش اموال غیرمنقول شرکت (به استثنا اموال مستثنی شده در ماده (115) قانون محاسبات عمومی کشور ـ مصوب 1366 ـ که فروش آنها ممنوع می‌باشد) و سهام شرکتهای زیرمجموعه با پیشنهاد هیئت‌مدیره و تصویب مجمع عمومی مجاز می‌باشد. چنانچه روش انجام معامله در مصوبه مجمع عمومی مشخص نشده باشد، براساس مفاد آیین‌نامه عمل خواهد شد.
تبصره2ـ در معاملاتی که منجر به مشارکت در اجرای پروژه خواهد بود، آورده شرکت از قبیل امتیازات، اموال و املاک توسط هیئت کارشناسی متشکل از سه نفر بهانتخاب هیئت‌مدیره یا کارشناس رسمی دادگستری تقویم و در اسناد آگهی مشارکت بهعنوان سهم پایه شرکت اعلام می‌گردد.
ماده11ـ ارزیابی کیفی به شرح زیر انجام می‌گیرد:
الف ـ در ارزیابی کیفی مناقصه‌گران باید موارد زیر لحاظ شود:
1ـ تضمین کیفیت خدمات و محصولات
2ـ داشتن تجربه و دانش در زمینه مورد نظر
3ـ حسن سابقه
4ـ داشتن پروانه کار یا گواهینامه صلاحیت، در صورت لزوم
5 ـ توان مالی متقاضی برای انجام موضوع معامله، در صورت لزوم.
تبصره ـ مواردی که برای ارزیابی کیفی مناقصه‌گران پیش‌بینی شده است، در صورتی که با عمل مزایده مورد نظر منطبق باشد، باید لحاظ شود.
ب ـ مراحل ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (مزایدهگران) به شرح زیر است:
1ـ تعیین معیارهای ارزیابی و اهمیت نسبی معیارها
تبصره ـ معیارهای ارزیابی متناسب با موضوع معامله تعیین خواهد شد. این معیارها شامل مواردی همچون سابقه اجرایی و تجربه انجام کارهای مشابه یا در دست اقدام، حسن سابقه و رضایت در کارهای قبلی، خلاقیتها و نوآوری در کارهای مشابه، داشتن تجهیزات و ماشین‌آلات و لوازم کار آماده به کار یا در دسترس، مدیریت کارآمد و سیستم مدیریتی مناسب و نظام کیفی انجام کار، کفایت کادر فنی و عناصر کلیدی از نظر دانش و تجربه، میزان سرمایه و توان مالی و پشتیبانی، با اولویت بومی بودن پیمانکار و داشتن تجربه در محل اجرای پروژه (امکانات ارائه خدمات پس از فروش در مورد تجهیزات نرم‌افزار و موارد مشابه) و همچنین ظرفیت اجرایی (باتوجه به سایر کارهای در دست انجام و با توجه به برآوردهای مقداری و ریالی کالا، خدمت یا حقوق) خواهد بود.
2ـ تعیین شاخصهای اندازه‌گیری و روش ارزیابی
تبصره ـ روش ارزیابی توان انجام تعهدات پیشنهاددهندگان و عوامل مؤثر در این ارزیابی (شامل معیارهای ارزیابی شاخصهای اندازه‌گیری و دامنه امتیار و مبانی تعیین آن برای هریک از معیارها، اهمیت نسبی معیارها و همچنین حدنصاب امتیاز قابل قبول) و زمان مورد نیاز برای بررسی و تمدید آن باید در اسناد مناقصه (مزایده) درج شود.
3ـ تهیه اسناد ارزیابی.
4ـ انتشار فراخوان برای دعوت به ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (مزایدهگران)
5 ـ دریافت، تکمیل و ارسال اسناد ارزیابی از سوی متقاضیان.
6 ـ ارزیابی اسناد دریافت شده و تعیین امتیار هریک از مناقصه‌گران (مزایدهگران) و رتبه‌بندی آنها.
7ـ تهیه و اعلام اسامی مناقصه‌گران (مزایدهگران) صلاحیتدار، امتیازات و رتبه آنها (تهیه فهرست کوتاه).
8 ـ مستندسازی ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (مزایدهگران):
ماده12ـ شرکت باید با رعایت اصل رقابت بین تمامی مناقصه‌گران (مزایدهگران) نسبت به تشخیص صلاحیت و رتبه‌بندی اشخاص و تهیه فهرست واجدین صلاحیت و ظرفیت اجرایی آنها برای انجام امور مختلف اقدام نماید. در این ارتباط باید نسبت به انجام فراخوانهای لازم اقدام نماید. در رشته‌هایی که فهرست واجدین صلاحیت و رتبه‌بندی توسط معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور منتشر شده باشد، کلیه واجدین صلاحیت براساس آخرین فهرست منتشره شده باید در فهرست شرکت منظور گردد. مدیرعامل می‌تواند برای انجام این کار از خدمات مهندسین مشاور و یا تشکلهای حرفه‌ای غیردولتی نیز استـفاده نماید. در هر حال تایید صلاحیت و رتبه‌بندی باید به تایید هیئت‌مدیره برسد.
تبصره1 ـ تشخیص صلاحیت و رتبه‌بندی براساس اطلاعات قابل اتکا در مورد سابقه اجرایی و تجربه انجام کارهای مشابه یا در دست اقدام، حسن سابقه و رضایت در کارهای قبلی، خلاقیتها و نوآوری در کارهای مشابه، داشتن تجهیزات و ماشین‌آلات و لوازم کار آماده به کار و یا در دسترس، میزان سرمایه و توان مالی و پشتیبانی مدیریت کارآمد و سیستم مدیریتی مناسب و نظام کیفی انجام کار، کفایت کادر فنی و عناصر کلیدی از نظر دانش و تجربه امکانات مربوط به ارایه خدمات پس از فروش (در مورد تجهیزات، نرم‌افزار و موارد مشابه) و سایر شرایط لازم به عمل خواهد آمد.
تبصره2 ـ مدیرعامل موظف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آئین‌نامه، دستورالعمل اجرایی ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (مزایدهگران) شاخصهای اندازه‌گیری و روش ارزیابی را با مفاد این ماده و ماده (11) این آئین‌نامه و سایر مقررات ذی‌ربط تهیه و به تصویب هیئت‌مدیره برساند و مراتب را به مجمع عمومی اعلام نماید.
تبصره3 ـ شرکتهای زیرمجموعه شرکت می‌توانند از این فهرست نیز استفاده نمایند.
ماده 13 ـ تشخیص صلاحیت، انتخاب و ارجاع کار به مهندسین مشاور، محققین و شرکتهای خدمات مدیریت براساس دستورالعملهای اجرایی تعیین ضوابط، موازین و معیارهای « تشخیص صلاحیت» و « انتخاب ارجاع کار به مهندسین مشاور طرحهای زیرساختهای صنعت گردشگری، محققین و شرکتهای خدمات مدیریت صنعت گردشگری» (مشتمل بر مطالعه، طراحی و یا مدیریت بر طرح و اجرا و نظارت هرنوع خدمات مشاوره‌ای و کارشناسی) خواهد بود که با رعایت سایر قوانین و مقررات توسط شرکت تنظیم و به تصویب رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی گردشگری می‌رسد.
تبصره ـ در ارجاع کار به مهندسین مشاور، محققین و شرکتهای خدمات مدیریت، در مواردی که حق‌الزحمه از محل منابع شرکت تامین ولی از طریق رقابت (که چگونگی آن در دستورالعملهای یاد شده مشخص گردد) تعیین نمیشود، میزان حق‌الزحمه به‌پیشنهاد مدیرعامل و تصویب هیئت‌مدیره خواهد بود.
ماده14 ـ فراخوان مناقصه (مزایده) به شرح زیر انجام می‌گیرد:
الف ـ مفاد فراخوان حداقل باید شامل شرایط و نکات زیر باشد:
1ـ نام و نشانی شرکت برای ارسال و یا ارایه مدارک و نظایر آن.
2ـ نوع، کمیت و کیفیت کالا، خدمات یا حقوق
3ـ محل، زمان و مهلت دریافت اسناد، تحویل پیشنهادها و گشایش آنها.
4ـ در فراخوان درج شود که « به پیشنهادهای فاقد امضا، مشروط، مخدوش و پیشنهادهایی که بعد از انقضاء مدت مقرر در فراخوان واصل می‌شود، مطلقاً ترتیب اثر داده نخواهد شد. »
5 ـ مبلغ برآورد شده معامله و مبانی آن (در صورتی که تعیین آن میسر و اعلام آن به مصلحت باشد) در مواردی که فهرست بهای پایه وجود دارد، برآورد مربوط طبق فهرست یاد شده تهیه می‌شود.
6 ـ نوع و مبلغ سپرده (تضمین شرکت در مناقصه (مزایده) به صورت مقطوع).
تبصره ـ مبلغ مقطوع مذکور برمبنای درصدهایی از میزان برآورد به شرح زیر از طرف شرکت محاسبه و در اسناد مناقصه (مزایده) درج خواهد شد:
1ـ برای معاملات ده برابر نصاب معاملات کوچک به نرخ ده درصد (10%).
2ـ برای معاملات تا بیست و پنج برابر نصاب معاملات نسبت به مازاد ده برابر نصاب معاملات کوچک به نرخ پنج درصد (5%).
3ـ برای معاملات از بیست و پنج برابر نصاب معاملات کوچک به بالا و نسبت به مازاد بیست و پنج برابر نصاب معاملات کوچک به نرخ سه درصد (3%).
4 ـ در موارد خاص، میزان سپرده با نظر مدیرعامل و تصویب هیئت‌مدیره تعیین و در فراخوان اعلام خواهد شد.
7 ـ در فراخوان درج شود که « پیشنهاددهنده موظف است معادل مبلغ سپرده، تضمینهای معتبر تسلیم با مبلغ یاد شده را به حساب بانکی شرکت واریز و یا چک بانکی تضمینی در وجه شرکت تهیه و حسب مورد ضمانتنامه یا رسید واریز وجه یا چک بانکی را ضمیمه پیشنهاد به شرکت تسلیم نماید. به پیشنهادهای فاقد سپرده، سپرده‌های مخدوش، سپرده‌های کمتر از میزان مقرر، چک شخصی و نظایر آن ترتیب داده نخواهد شد.»
8 ـ در فراخوان درج شود « سایر اطلاعات و جزئیات مربوط در اسناد مناقصه (مزایده) مندرج است.»
9ـ ذکر ترتیب فروش اسناد مناقصه (مزایده).
ب ـ فراخوان باید از طریق شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات و شبکه اطلاع‌رسانی معاملات تاج منتشر گردد. همچنین به تشخیص مدیرعامل از دو تا سه نوبت حداقل در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار کشوری یا استان مربوط (با ذکر چگونگی دسترسی به جزئیات اطلاعات مربوط در شبکه‌های اطلاع‌رسانی یاد شده) منتشر گردد.
ج ـ مدیرعامل می‌تواند علاوه بر موارد مذکور در بند «ب» این ماده از طریق سایر رسانه‌های گروهی و رسانه‌های ارتباط جمعی و پایگاههای اطلاع‌رسانی نیز فراخوان را منتشر نماید.
تبصره1 ـ در مواردی که به تشخیص مدیرعامل انتشار فراخوان در چند مرحله ضرورت داشته‌باشد، در محلهایی که لازم می‍داند نیز به نشر فراخوان اقدام خوهد نمود.
تبصره2ـ در صورتی که نیاز به برگزاری مناقصه (مزایده) بین‌المللی باشد یا استفاده از تسهیلات اعتباری خارجی مطرح باشد باید با کسب مجوزهای مربوط و با رعایت موازین قانون حداکثر استفاده از توان فنـی و مهندسی، تولیدی و صـنعتی و اجرایی کشور در اجرای پروژه‌ها و ایجاد تسـهیلات به منظور صدور خدمات ـ مصوب 1375 ـ اقدام و در مورد برگزاری مناقصه (مزایده) بین‌المللی، آگهی مناقصه (مزایده) مربوط در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار و حداقل یک نوبت در یکی از روزنامه‌های انگلیسی زبان داخلی و یک مجله یا روزنامه بین‌المللی مرتبط با موضوع، منتشر شود.
ماده15 ـ احکام زیر در خصوص اسناد مناقصه (مزایده) الزامی است:
الف ـ تمامی اسناد مناقصه (مزایده) باید به طور یکسان به همه داوطلبان تحویل شود.
ب ـ اسناد مناقصه (مزایده) شامل تصریح در موارد زیر است:
1ـ نام و نشانی شرکت
2ـ نوع و مبلغ سپرده (تضمین شرکت در مناقصه (مزایده))
3ـ محل، زمان و مهلت دریافت اسناد، تحویل پیشنهادها و گشایش آنها
تبصره ـ ذکر عبارت « مجاز بودن حضور پیشنهاددهندگان در جلسه گشایش پیشنهادها» و همچنین حداکثر مدت زمانی که برای بررسی پیشنهادها و تعیین برنده مناقصه (مزایده) لازم است.
4ـ روش تهیه و مهلت مقرر برای تسلیم پیشنهادها و تعداد نسخه‌های آنها.
5 ـ بهای پیشنهادی باید به مبلغ مشخص یا براساس درصد کسری یا اضافه نسبت به واحد بهای اعلام شده یا میزان کالا، خدمت یا حقوق مورد نظر تعیین و در پاکتهای لاک و مهر شده به دبیرخانه شرکت و به طور محرمانه تسلیم شود. پاکت یاد شده فقط در جلسه کمیسیون مناقصه (مزایده) گشوده خواهد شد.
6 ـ مبلغ پیش پرداخت و تضمین حُسن انجام کار.
7 ـ مدت اعتبار پیشنهادها.
8 ـ شرایط و سقف جبران هزینه‌های مربوط به تأمین ضمانتنامه هر یک از مناقصه‌گران (مزایدهگران) برای مواردی که مناقصه (مزایده) به دلیل پایان مدت اعتبار پیشنهادها تجدید شود.
9 ـ شرح کار، مشخصات فنی، بازرگانی، استانداردها، نوع، کمیت و کیفیت کالا، خدمت یا حقوق.
تبصره1 ـ مشخصات نباید بیانگر انتخاب یک شخص (حقیقی یا حقوقی) و یا کشور خاص باشد.
تبصره2 ـ در خصوص مزایده باید مشخصات مورد معامله در صورتجلسه‌ای درج و به امضاء مسئول (مسئولین) واحد (واحدهای) ذی‌ربط و در صورت لزوم مشاور طرح و یا کارشناس ارزیاب برسد.
10ـ برنامه‌ریزی برای انجام کار یا تحویل کالا، خدمت یا حقوق (ترتیب حمل، بیمه و میزان خسارت در صورت تاخیر و نظایر آن).
11ـ معیارها و روش ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (مزایدهگران).
12ـ نحوه پرداخت بهای معامله (تعیین مواردی از قبیل پرداخت به طور نقد، اقساط و نظایر آن).
تبصره ـ پرداخت از طریق گشایش اعتبار اسنادی ریالی برای معاملات بزرگ توصیه می‌شود.
13ـ نحوه ترجیح مناقصه‌گران (مزایدهگران) داخلی نسبت به مناقصه‌گران (مزایدهگران) خارجی در مناقصه‌های (مزایده‌های) بین‌المللی
14ـ مبانی و روش تعیین برنده مناقصه (مزایده) با ذکر « نحوه تاثیرگذاری ارزیابی فنی بازرگانی بر قیمت پیشنهادی» در مواردی که مناسبترین پیشنهاد از طریق ارزیابی فنی و مالی پیشنهادها تعیین می‌گردد.
15 ـ متن قرارداد شامل موافقتنامه، شرایط عمومی و خصوصی و ضمائم آن.
16ـ صورت جلسات و توضیحات موضوع ماده (19)
17 ـ سایر اسنادی که به تشخیص شرکت لازم باشد.
18 ـ تصریح به اینکه شرکت اختیار دارد مقدار کالا، خدمت یا حقوق مورد معامله را تا بیست و پنج درصد (25%) افزایش یا کاهش دهد.
19 ـ اعلام تکالیف قانونی شرکت در مورد کسورات قانونی مربوط به قرارداد و تکالیف طرف معامله در ارتباط با بیمه، مالیات و عوارض متعلق به قرارداد.
تبصره ـ در صورتی که شرکت ثبت قرارداد را در دفاتر رسمی ضروری تشخیص دهد، در فراخوان درج شود که هزینه ثبت قرارداد و پرداخت مالیات و هرگونه عوارض طبق قوانین و مقررات به عهده برنده مناقصه (مزایده) خواهد بود.
20ـ ذکر عبارت « در صورتی که برنده مناقصه (مزایده) حاضر به انعقاد قرارداد و انجام معامله نشود، سپرده او ضبط و با نفر دوم مناقصه (مزایده) معامله انجام می‌شود و سپرده برنده دوم مناقصه (مزایده) نیز در صورتی که از انعقاد قرارداد و یا انجام معامله امتناع ورزد، ضبط خواهد شـد. قبل از انعقاد قرارداد یا تسلیم ضمانت انجام تعهدات از طرف برنده مناقصه (مزایده) سپرده نفر دوم مسترد نخواهد شد » و همچنین حداکثر مدت زمان نگهداری سپرده نفر دوم.
21ـ میزان ضمانت انجام تعهدات و ترتیب دریافت و استرداد آن.
22ـ در اسناد درج شود که « شرکت در قبول یا رد هریک یا تمام پیشنهادها مختار است»
تبصره ـ شرکت در صورت رد هر یک از پیشنهادها، مراتب را به پیشنهاد دهنده اعلام و دلایل مربوط به رد پیشنهاد را مشخص نموده و در سوابق برای مراجعات آینده نگهداری می‌نماید و قبولی در کمیته فنی بازرگانی نیز موجب سلب این اختیار نیست.
23ـ درج مفاد در بندهای «ح» و «ط» ماده (22).
24ـ عبارت برنده « مناقصه (مزایده) حق واگذاری تمام و یا بخشی از موضوع معامله را بدون موافقت کتبی شرکت به دیگری ندارد»
ماده16 ـ در مواردی که محدودیت برگزاری مناقصه (مزایده) عمومی با ذکر ادله توسط واحد متقاضی گزارش و صرفه و صلاح شرکت در انجام معامله به صورت مناقصه (مزایده) محدود براساس دستورالعمل مصوب هیئت‌مدیره توسط مدیرعامل تائید شود، به ترتیب زیر عمل خواهد شد:
1ـ شرکت از طریق شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات و شبکه اطلاع‌رسانی معاملات تاج و ارسال دعوتنامه، از کلیه اشخاص صلاحیتدار (براساس فهرست موضوع ماده (12)) برای اعلام آمادگی شرکت در مناقصه (مزایده) دعوات بعمل می‌آورد.
2ـ توان انجام تعهدات اشخاصی که برای شرکت در مناقصه (مزایده) اعلام آمادگی کرده و اسناد مربوط را در مهلت مقرر تحویل داده‌اند، توسط کمیسیون فنی بازرگانی و به‌ترتیب مقرر در ماده (11) ارزیابی می‌شود.
3ـ کمیته فنی بازرگانی اشخاص واجد حد نصاب را به ترتیب اولویت براساس روش ارزیابی توان انجام تعهدات که با توجه به تبصره جزء (2) بند «ب» ماده (11) در اسناد درج شده‌است، تعیین و به کمیسیون مناقصه (مزایده) منعکس می‌نماید.
تبصره1ـ در مواردی که به تشخیص مدیرعامل و تأئید هیئت‌مدیره، به واسطه تأخیر ناشی از انجام ارزیابی، صرفه و صلاح شرکت در حذف تبصره جزء (2) بند «ب» ماده (11) باشد، کمیته فنی بازرگانی براساس آخرین اطلاعات قابل تحصیل (ارزیابی‌های انجـام شده طی دو سال اخـیر) در مورد تـوان انجام تعـهدات اشـخاص اظـهارنظر خواهد کرد.
4ـ کمیسیون مناقصه (مزایده) فهرستی از اشخاص واجد حد نصاب و به ترتیب اولویت ایشان تهیه می‌نماید (فهرست کوتاه) تا دعوتنامه مناقصه (مزایده) برای آنها ارسال گردد.
تبصره2ـ تعداد اشخاص (موضوع این بند) که با توجه به اولویت برای مناقصه (مزایده) محدود دعوت می‌شوند به پیشنهاد مدیرعامل و تصویب هیئت‌مدیره و قبل از انجام مراحل یاد شده تعیین خواهند شد. حداقل تعداد اشخاص هفت نفر خواهد بود.
تبصره3 ـ در صورت وجود فهرست کوتاه مناقصه‌گران (مزایدهگران) صلاحیتدار که حداکثر دو سال قبل به ترتیب یاد شده و بدون استفاده از تبصره (1) این ماده تهیه شده باشد، به تشخیص مدیرعامل، شرکت ملزم به انجام مراحل یاد شده نمی‌باشد.
5 ـ چنانچه اشخاص واجد حد نصاب کمتر از هفت نفر باشد، کمیسیون مناقصه (مزایده) می‌تواند نسبت به اطلاع‌رسانی مجدد اقدام و یا از طریق ارسال دعوتنامه اشخاص صلاحیتدار را دعوت نماید و یا مراتب را برای اتخاذ تصمیم (از جمله کاهش حداقل تعداد به تعداد واجدین حد نصاب) به هیئت‌مدیره منعکس نماید.
تبصره4 ـ تمام مقررات مربوط به مناقصه (مزایده) عمومی که قابل انطباق با مناقصه (مزایده) محدود باشد، در مناقصه (مزایده) محدود نیز لازم‌الرعایه است از جمله، موارد مندرج در این آئین‌نامه در ارتباط با فراخوان باید در دعوتنامه مناقصه (مزایده) محدود مراعات گردد.
ماده17 ـ ترتیب تهیه و تسلیم پیشنهادها به شرح زیر می‌باشد:
الف ـ شرکت‌کنندگان در مناقصه (مزایده) پس از دریافت یا خرید اسناد باید پیشنهادهای خود را به ترتیب زیر تهیه و به شرکت تسلیم کنند:
1ـ تهیه و تکمیل اسناد و پیشنهادها
2ـ تسلیم پیشنهادها در مهلت مقرر در فراخوان مناقصه (مزایده)
3ـ دریافت رسید تحویل پیشنهادها
ب ـ مهلت قبول پیشنهادها باید حسب عرف برای تهیه پیشنهاد کافی باشد، ولی این مهلت در مورد مناقصه (مزایده) داخلی و بین‌المللی از آخرین مهلت تحویل اسناد مناقصه (مزایده) به ترتیب نباید کمتر از ده روز و یک ماه باشد.
تبصره ـ در مواردی که علاوه بر انتشار فراخوان از طریق روزنامه، شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات و شبکه اطلاع‌رسانی معاملات تاج، اسناد مناقصه (مزایده) نیز به صورت الکترونیکی و بلافاصله در اختیار داوطلبان قرار می‌گیرد و در دسترس آنان باقی می‌ماند، تاریخ انتشار اولین فراخوان در روزنامه و انتشار اسناد در شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات و شبکه اطلاع‌رسانی معاملات تاج (هر کدام موخر باشد) از نظر مهلت قبول پیشنهاد در حکم آخرین مهلت تحویل اسناد مناقصه (مزایده) می‌باشد.
ماده18 ـ شرایط تسلیم و تحویل پیشنهادها به شرح زیر می‌باشد:
الف ـ هیچ یک از شرکت‌کنندگان در مناقصه (مزایده) جز در مواردی که در اسناد مناقصه (مزایده) پیش‌بینی شده باشد، نمی‌توانند بیش از یک پیشنهاد تسلیم کنند.
ب ـ شرایط مناقصه (مزایده) برای تمامی مناقصه‌گران (مزایدهگران) اعم از دولتی، عمومی یا خصوصی باید یکسان باشد، از جمله در تأمین ضمانتنامه‌ها، شرایط قرارداد، نحوه تعدیل و تسلم مدارک، مشخصات و شرایط انجام تعهدات و نظایر آنها.
ج ـ شرکت‌کنندگان در مناقصه (مزایده) باید اسناد مناقصه (مزایده) و پیشنهادهای خود را در پاکتهای جداگانه در بسته و لاک و مهر شده و در لفاف مناسب قرار داده و به‌شرح زیر به شرکت ارایه کنند:
1ـ پاکت تضمین (پاکت (الف)) ـ شامل ضمانتنامه شرکت در مناقصه (مزایده)
2ـ پاکت فنی بازرگانی (پاکت (ب)) ـ شامل اسناد فنی، اسناد قراردادی و حقوقی
3ـ پاکت قیمت (پاکت (ج)) ـ شامل پیشنهاد قیمت و شرایط مالی پیشنهاد دهنده
متناسب با موضوع معامله در فراخوان اعلام خواهد شد که همه پاکتها در داخل یک پاکت دربسته و لاک و مهر شده و در لفاف مناسب قرار گرفته و در موعد مقرر تحویل داده شوند.
د ـ شرکت موظف است در مهلت مقرر همه پیشنهادهای ارایه شده شرکت‌کنندگان را پس از دریافت، ثبت و تا جلسه بازگشایی از پاکتها صیانت نماید.
هـ ـ هرگونه تسلیم، تحویل، اصلاح، جایگزینی و یا پس گرفتن پیشنهاد باید به‌صورت قابل‌گواهی و با رعایت ماده (35) در مهلت و مکان مقرر در اسناد مناقصه (مزایده) انجام شود.
ماده 19 ـ توضیح و تشریح اسناد به ترتیب زیر انجام می‌گیرد:
الف ـ چنانچه شرکت‌کننده‌ای در اسناد مناقصه (مزایده)، ابهام یا ایرادی مشاهده کند، می‌تواند از شرکت توضیح بخواهد.
ب ـ توضیحات و پاسخ به پرسشهای مناقصه‌گران (مزایدهگران) و همچنین در صورت تشکیل « جلسه توضیح اسناد» رونوشت صورتجلسه آن و هرگونه تجدیدنظر در اسناد مناقصه (مزایده) باید با رعایت ماده (35) به طور یکسان در اختیار همه شرکت‌کنندگان در مناقصه (مزایده) قرار داده شود.
تبصره ـ شرکت باید اهتمام نماید تا اسناد مناقصه (مزایده) از شفافیت لازم برخوردار بوده و عاری از ابهام باشد تا شرکت‌کنندگان در مناقصه (مزایده) بتوانند با برداشت صحیح از اسناد مناقصه (مزایده) قیمت و شرایط مالی پیشنهادی خود را در چارچوب شرایط مناقصه (مزایده) ارایه نمایند.
ماده20ـ گشایش پاکت پیشنهادها به شرح زیر انجام می‌گیرد:
الف ـ در صورتی که در مدت زمان مقرر، پیشنهاد یا پیشنهادهایی رسیده باشد، کمیسیون مناقصه (مزایده) در زمان و مکان مقرر تشکیل و پیشنهادهای دریافتی را مفتوح و به شرح زیر رسیدگی واتخاذ تصمیم خواهد نمود.
ب ـ مراحل گشایش پاکت پیشنهادها به شرح زیر است:
1ـ تهیه فهرست اسامی دریافت‌کنندگان اسناد، پیشنهاددهندگان (مناقصه‌گران و مزایدهگران) حاضران و شرکت‌کنندگان در جلسه
2ـ بازکردن پاکت تضمین (الف) و کنترل آن
3ـ بازکردن پاکت فنی بازرگانی (ب)
4ـ تحویل پاکتهای فنی بازرگانی (ب) به کمیته فنی بازرگانی در مناقصه‌های (مزایده‌های) دو مرحله‌ای
5 ـ بازکردن پاکت قیمت (ج) و کنترل از نظر کامل بودن مدارک و امضاء آنها و کنارگذاشتن پیشنهادهای غیرقابل قبول در مناقصه‌های (مزایده‌های) یک مرحله‌ای
6 ـ تهیه و تنظیم و امضاء صورتجلسه گشایش پیشنهادها توسط کمیسیون مناقصه (مزایده)
7ـ تحویل پاکتهای قیمت (ج) و تضمین (الف) پیشنهادهای رد شده به شرکت برای استرداد به ذی‌نفع.
ج ـ در صورت برگزاری مناقصه (مزایده) دو مرحله‌ای، زمان و مکان تشکیل جلسه گشایش پاکتهای قیمت (ج) در جلسه گشایش پاکتها اعلام خواهد شد. این مدت فقط برای یک بار تا سقف مدت اعتبار پیشنهادها قابل تمدید است. در این صورت پاکتهای قیمت (ج) در یک لفاف لاک و مهر شده توسط شرکت صیانت می‌شود. در مناقصه‌های (مزایده‌های) یک مرحله‌ای، پاکتهای قیمت (ج) بی‌درنگ گشوده و براساس ماده (22) این آیین‌نامه، برنده مناقصه (مزایده) تعیین می‌شود.
د ـ شرکت موظف است از مناقصه‌گران (مزایدهگران) یا نمایندگان آنها برای حضور در جلسه گشایش پیشنهادهای مالی (پاکتهای قیمت (ج)) دعوت نماید.
ماده21ـ ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها به ترتیب زیر انجام می‌گیرد:
الف ـ در مناقصه‌های (مزایده‌های) دومرحله‌ای، شرکت موظف است براساس معیارها و روشهای اعلام شده در اسناد مناقصه (مزایده)، ارزیابی کیفی مناقصه‌گران (مزایدهگران) و ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها را انجام و اعلام نماید.
تبصره ـ استانداردها (حسب مورد براساس استانداردهای بین‌المللی یا داخلی موضوع ماده (28)) و روش ارزیابی مشخصات فنی پیشنهادها و عوامل موثر در این ارزیابی (شامل معیارهای ارزیابی، شاخص اندازه‌گیری و دامنه امتیاز و مبانی تعیین آن برای هر یک از معیارها، اهمیت نسبی معیارها و همچنین حدنصاب امتیاز فنی قابل قبول) باید تعیین و در اسناد مناقصه (مزایده) درج شود.
ب ـ در صورتی که بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها لازم باشد، نتیجه بررسی طی مهلتی که کمیسیون مناقصه (مزایده) معین می‌کند، به جلسه بعدی کمیسیون احاله می‌شود و براساس گزارش کمیته فنی بازرگانی، پاکتهای قیمت « ج» پیشنهاددهندگانی که امتیاز فنی بازرگانی لازم را احراز کرده‌اند، گشوده می‌شود.
تبصره1ـ در صورتی که بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها لازم باشد، مهلت اعلام نظر توسط کمیسیون مناقصه (مزایده) حداکثر تا دو برابر مقرر برای رسیدگی توسط کمیسیون با نظر مدیرعامل قابل تمدید خواهد بود. چنانچه فرصت مورد نیاز از سقف مهلت مقرر برای تعیین برنده تجاوز نماید، شرکت باید موضوع را به اطلاع کلیه پیشنهاددهندگان برساند. در این صورت هر یک از پیشنهاددهندگان حداکثر ظرف نصف مدت مهلت تمدید شده که از ده روز کاری تجاوز نخواهد نمود، می‌توانند انصراف خود را اعلام و در صورت انصراف سپرده آنها مسترد خواهد شد.
تبصره2ـ شرکت همزمان با بررسی اسناد فنی پیشنهاددهندگان اسناد قراردادی و حقوقی را مورد بررسی قرار داده و در صورت وجود ابهام نسبت به رفع ابهامات و احتمالاً رفع اختلافهای بین پیشنهادهای دریافتی با اسناد مناقصه (مزایده) اقدام نموده و چنانچه ضرورت ایجاب نماید، مدت زمان معقولی را برای رفع ابهام مشخص و به همه شرکت‌کنندگان اعلام می‌کند.
تبصره3ـ کمیته فنی بازرگانی باید در مهلت تعیین شده پیشنهادهایی را که از نظر فنی مردود است، با ذکر دلیل مشخص کرده و پیشنهادهای قابل قبول را به ترتیب اولویت و با درج ضریب مطابقت با مشخصات مورد مناقصه یا مزایده (امتیاز فنی) تعیین و مراتب را به کمیسیون مناقصه گزارش نماید. مبانی انجام بررسیهای فنی و تعیین ضریب مطابقت با توجه به مفاد تبصره بند (الف) در گزارش کمیته فنی بازرگانی با ذکر دلیل منعکس خواهد شد.
ج ـ هرگونه ارزیابی فنی بازرگانی، تنها پیش از گشودن پاکتهای قیمت (ج) مجاز است.
د ـ پاکت قیمت (ج) مناقصه‌گرانی (مزایده‌گرانی) که در ارزیابی‌های فنی بازرگانی پذیرفته نشده‌اند باید ناگشوده بازگردانده شود.
ماده22ـ ارزیابی مالی و تعیین برنده ارزیابی مالی و تعیین برنده به شرح زیر انجام می‌گیرد:
الف ـ در مناقصه‌هایی که مناسبترین قیمت با ارزیابی فنی و مالی پیشنهادها تعیین می‌گردد، مناسبترین قیمت به عنوان پیشنهاد برتر شناخته می‌شود. چنانچه پیشنهاد برتر حایز حداقل قیمت در مناقصه باشد، برنده شناخته می‌شود. در غیر این صورت کمیسیون مناقصه نظر خود را درخصوص پیشنهاد برتر به همراه گزارش توجیهی و تصمیم خود در خصوص پذیرش پیشنهاد برتر به عنوان برنده و یا تجدید مناقصه برای کسب نظر به هیئت‌مدیره گزارش می‌نماید. چنانچه هیئت مدیره ظرف مدت دو هفته ضرورت بررسی مجدد را اعلام نماید، کمیسیون پس از بررسی مجدد نسبت به اعلام پیشنهاد برتر به عنوان برنده و یا تجدیدمناقصه اقدام خواهدنمود. در صورتی که هیئت مدیره ظرف این مدت ضرورت بررسی مجدد را اعلام ننماید، کمیسیون نسبت به اعلام تصمیم اولیه کمیسیون اقدام خواهدنمود.
تبصره ـ مبانی و روش ارزیابی مالی باید به صورت مشروح با ذکر « نحوه تأثیرگذاری ارزیابی فنی بازرگانی بر قیمت» در اسناد مناقصه (مزایده) درج شود.
ب) در سایر مناقصه‌ها (مزایده‌ها)، چنانچه حداقل (حداکثر) قیمت پیشنهاد شده (یا قیمت پیشنهادی در موردی که فقط یک پیشنهاد رسیده باشد) از نظر کمیسیون عادله باشد، در صورتی که این پیشنهاد از نظر فنی قابل قبول باشد، برنده شناخته می‌شود..
تبصره ـ چنانچه حداقل (حداکثر) قیمت پیشنهاد شده (یا قیمت پیشنهادی در مواردی که فقط یک پیشنهاد رسیده باشد) از نظر کمیسیون عادله نباشد، آن پیشنهاددهنده از ردیف پیشنهادها خارج و حذف می‌گردد و یا کمیسیون می‌تواند اتخاذ تصمیم نماید که مناقصه (مزایده) تجدید یا حداقل از سه شخص صلاحیتدار استعلام بها شود و نتیجه آن در کمیسیون مطرح گردد. در صورتی که حداقل (حداکثر) قیمت بدست آمده در استعلام بها کمتر (بیشتر) از حداقل (حداکثر) قیمت پیشنهاد شده در مناقصه (مزایده) باشد، به شرح زیر عمل می‌شود:
1ـ در صورتی که تفاوت این دو قیمت کمتر از پنج درصد (5%) باشد، در این صورت اگر پیشنهاددهنده حداقل در مناقصه (حداکثر در مزایده) حاضر باشد معامله را به حداقل (حداکثر) قیمت بدست آمده در استعلام انجام دهد به عنوان برنده اعلام خواهد شد. در غیر این صورت کمیسیون پیشنهاددهنده حداقل (حداکثر) قیمت در استعلام بها را حایز حداقل (حداکثر) قیمت شناخته و موضوع را برای تأیید وی به عنوان برنده و یا تجدید مناقصه (مزایده) به هیئت مدیره احاله خواهد نمود.
2ـ در صورتی که حداقل (حداکثر) قیمت بدست آمده در استعلام بها برابر یا بیشتر از حداقل (کمتر از حداکثر) قیمت پیشنهاد شده در مناقصه (مزایده) باشد یا در استعلام بها کسی داوطلب معامله نباشد و یا تعداد داوطلبان کمتر از سه باشند، کمیسیون می‌تواند پیشنهاددهنده حداقل در مناقصه (حداکثر در مزایده) را به عنوان برنده اعلام و یا رأی به تجدید مناقصه (مزایده) دهد.
ج ـ پس از گشودن پاکتهای قیمت (ج) چنانچه به تشخیص کمیسیون، بررسی قیمتها و تجزیه و کنترل مبانی آن لازم باشد، کمیسیون می‌تواند انجام این بررسی را به کمیته فنی بازرگانی ارجاع نماید. در این صورت کمیته فنی بازرگانی حداکثر ظرف دو هفته نتیجه ارزیابی را به کمیسیون اعلام می‌کند.
د ـ پس از گشودن پاکتهای قیمت (ج) سپرده برنده اول و دوم، نزد شرکت نگهداری و سپرده سایرین بازگردانده می‌شود.
هـ ـ در مناقصات بین‌المللی، مناقصه‌گران داخلی نسبت به مناقصه‌گران خارجی ترجیح دارند. نحوه ترجیح مناقصه‌گران داخلی، در اسناد مناقصه قید خواهدشد. مناقصاتی که در آنها رعایت این قاعده به مصحلت نباشد، باید از سوی شورای اقتصاد تأیید شود.
و ـ برای ارزیابی و همسنگ کردن پیشنهادهای دارای بخش ارزی، نرخ برابری ارز، نرخ ارز قابل معامله اعلام شده توسط مراجع رسمی کشور است. در این گونه موارد برای ارزیابی و همسنگ کردن پیشنهادهای دریافتی باید متوسط نرخ ارز در هفت روز کاری متوالی تا سه روز قبل از روز گشایش پاکتهای قیمت (ج) پیشنهاددهندگان ملاک عمل قرار گیرد.
ز ـ درخصوص معاملات بزرگ حدود بهای عادله با تشخیص مدیرعامل، توسط مشاور طرح (و یا واحد متقاضی) و یا کارشناس منتخب هیئت مدیره، تعیین و تا قبل از گشودن پاکتها (ترجیحاً قبل از برگزاری مناقصه (مزایده)) به کمیسیون گزارش می‌شود.
ح ـ در صورتی که مناقصه (مزایده) برای اقلام (کالا، خدمت یا حقوق) مختلف برگزار شده باشد و قیمت یک یا چند قلم پیشنهادی نسبت به پیشنهاد دیگر ارزانتر و چند قلم آن گرانتر باشد، معامله با کسی که در مجموع قیمت پیشنهادی وی از همه مناسبتر باشد، انجام خواهد شد. مگر آنکه خرید (فروش) اقلام مورد معامله از فروشندگان (به خریداران) متعدد به صرفه بوده و ویژه با توجه به شرایط تحویل و خصوصیات مساعد دیگر به صلاح شرکت باشد. در این صورت موضوع معامله تفکیک گشته و هر قلم از کالا، خدمت یا حقوق یادشده از حایزین مناسبترین قیمت خریداری (به بالاترین قیمت فروخته) خواهد شد. مراتب باید در فراخوان و اسناد مناقصه (مزایده) درج شود.
ط ـ چنانچه تمامی یک نوع کالا، خدمت یا حقوق مورد نیاز توسط پیشنهاددهنده مناسبترین قیمت قابل تأمین نباشد (چنانچه تمامی یک نوع کالا، خدمت یا حقوق مورد درخواست پیشنهاددهنده مناسبترین قیمت نباشد) و یا خرید (فروش) کالا، خدمت یا حقوق موردنیاز از مناقصه‌گران (به مزایدهگران) متعدد مقرون به صرفه باشد، شرکت می‌تواند با رعایت موارد زیر معامله را با مناقصه‌گران (مزایدهگران) متعدد انجام دهد:
1ـ قیمت پیشنهادی عادله باشد.
2ـ خرید (فروش) کالا، خدمت یا حقوق مورد نیاز را به تفکیک با حایزین مناسبترین قیمت و به ترتیب اولویت انجام دهد.
3ـ مراتب در فراخوان و یا اسناد مناقصه (مزایده) درج شده باشد.
ماده23ـ تـعیین برنـده به تـرتیبی خـواهد بود کـه در اسنـاد درج می‌گـردد. هرگونه مذاکره با پیشنهاددهندگان و یا برنده برای اخذ تخفیف و یا تغییر قیمت و شرایط قراردادی ممنوع می‌باشد. همچنین هیچگونه تخفیف و یا تغییر قیمتی نیز از سوی پیشنهاددهندگان پذیرفته نخواهد شد و تنها ملاک تعیین برنده، قیمتی است که هر شرکت‌کننده در پاکت دربسته و لاک و مهر شده به شرکت تسلیم کرده‌است. کمـیسیون مناقصه (مزایـده)، کمیته فنی بـازرگانی و مسئولین شرکت باید با توجه به مـدتی که فروشنـدگان (خریداران) کالا، خـدمت یا حقـوق در برگ پیشـنهادهای خود ذکر نمـوده‌اند، به نحوی اقـدام کنند که بـه علت انقضای مدت خـسارتی متوجه شرکت نشود.
تبصره ـ چنانچه برای کاهش یا افزایش قیمت در اسناد مناقصه (مزایده) ترتیبی مشخص شده باشد، باید براساس آن اقدام شود.
ماده24ـ در مواردی که کمیسیون مناقصه (مزایده) برنده را اعلام کرده باشد، سپرده او و پیشنهاددهنده‌ای که پیشنهاد او در مرتبه دوم قرار دارد، با رعایت ماده (33) نگاهداری و سپرده سایر پیشنهاددهندگان بلافاصله آزاد خواهد شد.
تبصره ـ پیشنهادی که در مرتبه دوم قرار دارد، در صورتی می‌تواند مورد ابلاغ قرار گیرد که تفاوت بهای پیشنهادی او با برنده کمتر از مبلغ تضمین باشد، در غیر این صورت رجوع به وی ممنوع است و سپرده او آزاد خواهدشد.
ماده25ـ اگر در نتیجه فراخوان یا انتشار در شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات و شبکه اطلاع‌رسانی معاملات تاج و یا دعوت به مناقصه (مزایده)، پیشنهادی نرسیده باشد، مدیرعامل می‌تواند مناقصه (مزایده) را با تصویب هیئت مدیره تجدید و یا موضوع را برای اتخاذ تصمیم و تعیین نحوه انجام معامله به هیئت سه نفره ماده (29) احاله نماید.
تبصره ـ اطلاعات کلیه معاملات اعم از مناقصه و ترک مناقصه، جز آن دسته از معاملاتی که به تشخیص هیئت‌وزیران باید مستور بماند، باید از طریق شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات در اختیار عموم قرار گیرد.
ماده26ـ شرایط تجدید و لغو مناقصه (مزایده) به شرح زیر می‌باشد:
1ـ مناقصه (مزایده) در شرایط زیر تجدید می‌گردد:
الف ـ کم بودن تعداد مناقصه‌گران (مزایدهگران) از حد نصاب تعیین شده در شرایط اسناد و مناقصه (مزایده)
ب ـ پایان مدت اعتبار پیشنهادها و عدم موافقت شرکت‌کنندگان و یا برنده مناقصه (مزایده) با تمدید مدت اعتبار پیشنهاد.
ج ـ امتناع برندگان اول و دوم مناقصه (مزایده) از انعقاد قرارداد.
د ـ بالا بودن قیمتها به نحوی که توجیه اقتصادی در مناقصه منتفی گردد و یا مبلغ پیشنهادی برنده در مناقصه فراتر از مبلغ تعیین شده حدود بهای عادله موضوع بند (ز) ماده (22) باشد.
هـ ـ پایین بودن قیمتها به نحوی که توجیه اقتصادی فروش در مزایده منتفی گردد و یا مبلغ پیشنهادی برنده در مزایده کمتر از مبلغ تعیین شده، حدود بهای عادله موضوع بند (ز) ماده (22) باشد.
و ـ رأی هیئت رسیدگی به شکایات درخصوص مناقصه
تبصره ـ در صورتی که مناقصه (مزایده) به دلیل پایان مدت اعتبار پیشنهادها تجدید شـود، شرکت موظـف است براساس شرایـط و سقف مندرج در اسنـاد مناقصه (مزایده)، هزینـه‌های مربوط به تـأمین ضمانتـنامه‌ها را به مناقـصه‌گران (مزایدهگران) پرداخت نماید.
2ـ مناقصه (مزایده) در شرایط زیر لغو می‌گردد:
الف ـ نیاز به خرید و یا فروش کالا، خدمت یا حقوق موضوع مناقصه (مزایده) مرتفع شده باشد.
ب ـ تغییرات زیادی در اسناد مناقصه (مزایده) لازم باشد و موجب تغییر در ماهیت مناقصه (مزایده) گردد.
ج ـ مبلغ پیشنهادی برنده در مناقصـه فراتر (در مزایده کمتـر) از مبلغ تعییـن شده‌باشد.
د ـ حوادث غیرمترقبه نظیر جنگ، زلزله، سیل و مانند آنها.
هـ ـ تشخیـص کمیسیون مناقصـه (مزایده) مبنی بر تبانـی بین مناقصـه‌گران (مزایدهگران).
و ـ شرکت باید تجدید و یا لغو مناقصه (مزایده) را مطابق با ماده (22) به آگاهی همه مناقصه‌گران (مزایدهگران) برساند.
ز ـ رأی هیئت رسیدگی به شکایات درخصوص مناقصه.
فصل پنجم ـ عدم الزام و ترک مناقصه (مزایده)
ماده27ـ برگزاری مناقصه (مزایده) در موارد زیر الزامی نیست و شرکت می‌تواند بدون انجام مناقصه (مزایده) معامله مورد نظر را انجام دهد:
1ـ خرید یا فروش اموال منقول، خدمات و حقوقی که به تشخیص و مسئولیت مدیرعامل و (یا نمایندگان مجاز از طرف وی) و با تصویب هیئت مدیره منحصر به فرد بوده و دارای انواع مشابه نباشد. در این صورت بهای موضوع معامله به تشخیص و مسئولیت مدیرعامل (و یا نماینده مجاز وی) با کسب نظر از کارشناس (کارشناسان) منتخب هیئت مدیره، تعیین خواهد شد.
2ـ خرید، اجاره به شرط تملیک یا اجاره‌گرفتن اموال غیرمنقول. در این موارد بهای موضوع معامله به تشخیص و مسئولیت مدیرعامل (و یا نماینده مجاز وی) با کسب نظر از هیئت کارشناسان رسمی دادگستری (حداقل سه نفره) و یا هیئت کارشناسان خبره مربوط به منتخب هیئت مدیره، تعیین خواهد شد.
3ـ خرید یا فروش اموال منقول و غیرمنقول، کالا و خدمات با قیمت تعیین شده و یا حقوقی که نرخهای آنها از طرف مراجع قانونی ذی‌صلاح تعیین شده باشد.
4ـ خرید خدمات پژوهشی و آموزشی در چارچوب برنامه آموزشی و پژوهشی مصوب هیئت مدیره که به تشخیص و مسئولیت مدیرعامل و با رعایت صرفه و صلح کشور، امکان برگزاری مناقصه مقدور نباشد.
5 ـ خرید یا فروش خدمات فرهنگی و هنری و صنایع مستظرفه با رعایت موازین اسلامی که به تشخیص و مسئولیت مدیرعامل و با رعایت صرفه و صلاح کشور، امکان برگزاری مناقصه مقدور نباشد.
6 ـ خرید یا فروش خدمات مشاوره اعم از مهندسی مشاور و مشاوره فنی بازرگانی مشتمل بر مطالعه، طراحی و یا مدیریت بر طرح و اجرا و نظارت و یا هر نوع خدمات مشاوره‌ای و خدمات کارشناسان (اشخاص حقیقی) با رعایت ماده (13).
تبصره ـ انتخاب وارجاع کار به مهندسین مشاور براساس دستورالعملهای اجرایی که با رعایت آیین‌نامه بند « هـ» ماده (29) قانون برگزاری مناقصات، موضوع تصویبنامه شماره193542/ت42986ک مورخ 1/10/1388 توسط هیئت‌مدیره شرکت تهیه و به تصویب ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی گردشگری می‌رسد، خواهد بود.
7ـ معاملات مربوط به خرید و فروش تجهیزات، کالا و خدمات تخصصی موضوع فعالیت شرکت بین شرکت و شرکتهایی که شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی با واسطه یا بدون واسطه در آنها سهامدار می‌باشد.
8 ـ خرید قطعات یدکی برای تعویض و یا تکمیل لوازم و تجهیزات ماشین‌آلات ثابت و متحرک موجود و همچنین ادوات و ابزار و وسایل اندازه‌گیری دقیق، لوازم آزمایشگاهی علمی و فنی و نظایر آن که تأمین آن با تشخیص و مسئولیت مدیرعامل از طریق مناقصه امکان پذیر نباشد، با تعیین بهای مورد معامله از سوی حداقل یک نفر کارشناس مدیرعامل یا مقام مجاز از طرف وی.
9ـ تعمیر تجهیزات و ماشین‌آلات ثابت و متحرک در واحدهای تولیدی به تشخیص و مسئولیت مدیرعامل و یا نماینده مجاز وی با رعایت صرفه و صلاح شرکت.
10ـ در مورد معاملاتی که به تشخیص و مسئولیت هیئت‌وزیران با ملاحظه صرفه و صلاح کشور باید مستور بماند.
11ـ خرید سهام (چنانچه براساس اساسنامه و مقررات مربوط در شرکت مجاز شناخته شده باشد) و تعهدات ناشی از اجرای احکام قضایی.
12ـ در صورتی که پس از دو بار آگهی برای فروش یا مشارکت یا جذب سرمایه‌گذار، شخصی برای انجام معامله به شرکت مراجعه ننمود، مدیرعامل می‌تواند از طریق مذاکره نسبت به عقدقرارداد اقدام و در صورتی که معاملات از زمره معاملات جزئی باشد رأساً و در صورت شمول معاملات متوسط با تصویب هیئت‌مدیره و معاملات عمده با تأیید هیئت‌مدیره و رئیس مجمع اقدام خواهد شد.
تبصره 1ـ انجام معاملات بدون انجام مناقصه (مزایده) مشروط بر آن است که طرف معامله مالک مورد معامله بوده و یا آن را در اختیار داشته یا تولیدکننده و یا انجام‌دهنده آن باشد و یا اینکه وظیفه تهیه و توزیع و فروش مورد معامله را به عهده داشته باشد.
تبصره2ـ استثنائات یاد شده مانع از انجام معامله از طریق انجام مناقصه (مزایده) نخواهد بود.
تبصره3ـ مدیرعامل موظف است هیئت‌مدیره و حسابرس (بازرس) شرکت را از معاملات موضوع بندهای این ماده و همچنین معاملات موضوع ماده (29) مطلع نماید و هیئت‌مدیره گزارش آنها را به اولین جلسه مجمع عمومی عادی صاحبان سهام ارایه نماید.
تبصره4ـ هزینه‌های مربوط به ماده (78) قانون محاسبات عمومی از شمول رعایت قانون مذکور و این آیین‌نامه با رعایت قانون مستثنی و تابع قانون نحوه هزینه کردن اعتباراتی که به موجب قانون از شمول قانون محاسبات عمومی و سایر مقررات عمومی دولت مستثنی هستند، می‌باشند و بلافاصله جزییات هزینه‌های معاملات آن به هیئت‌مدیره گزارش می‌شود.
ماده28ـ رعایت استانداردهای ملی و داخلی در انجام کلیه معاملات شرکت (اعم از خرید کالا، خدمت یا حقوق، امور پیمانکاری و نظایر آن) ضروری است. در مواردی که استانداردهای ملی و داخلی تدوین نشده‌باشد، رعایت استانداردهای بین‌المللی الزامی است و موارد استثناء به تشخیص و مسئولیت مدیرعامل تعیین و در این‌گونه موارد، مدیرعامل موظف است هیئت‌مدیره و حسابرس (بازرس) شرکت را مطلع نماید و هیئت‌مدیره نیز گزارش آنها را به اولین جلسه مجمع عمومی عادی صاحبان سهام ارایه نماید.
ماده29ـ در مواردی که با توجه به شرایط، میسر نبودن انجام مناقصه (مزایده) براساس گزارش توجیهی و با ذکر ادله توسط واحد متقاضی گزارش و توسط هیئت سه نفره ترک مناقصه (مزایده) تأیید می‌شود، می‌توان معامله را به طریق دیگری انجام داد. در این صورت، هیئت یاد شده با رعایت صرفه و صلاح شرکت ترتیب انجام این‌گونه معاملات را با رعایت سایر مقررات مربوط در هر مورد برای یک نوع کالا، خدمت یا حقوق (کالا، خدمت یا حقوق مورد درخواست) تعیین و اعلام خواهد نمود. هیئت یاد شده بنا به دعوت مدیرعامل تشکیل و تصمیمات هیئت با رأی اکثریت اعضاء معتبر خواهد بود. نظر هریک از اعضاء نسبت به گزارش توجیهی ترک مناقصه (مزایده) و همچنین ترتیب انجام معامله باید برای مراجعات آینده در سوابق جلسه نگهداری شود.
تبصره1ـ در صورت لزوم عضو منتخب مجمع عمومی برای اظهارنظر می‌تواند از نظرات کارشناس (کارشناسان) حسب موضوع معامله استفاده نماید. در این صورت هزینه استفاده از کارشناس (کارشناسان) به عهده شرکت می‌باشد.
تبصره2ـ در هر حال شرکت، در مواردی که موضوعیت داشته‌باشد، باید به طریق مقتضی (رویه مندرج در ماده (11)) از صلاحیت و توان انجام تعهدات طرف معامله و یا مشخصات فنی کالا، خدمت یا حقوق مورد معامله اطمینان حاصل نماید.
تبصره3ـ شرکت موظف است « شرط الزام به رعایت مفاد این آیین‌نامه و سایر قوانین و مقررات مربوط در انجام موضوع قرارداد توسط طرف قرارداد» را در مفاد قراردادهایی که از طریق عدم الزام و ترک مناقصه (مزایده) با شرکتهای زیرمجموعه غیردولتی شرکت منعقد می‌گردد، درج نماید.
ماده30ـ ترکیب هیئت ترک مناقصه (مزایده) به شرح زیر می‌باشد:
الف ـ هیئت ترک مناقصه (مزایده)، مرکب از مدیرعامل و ذیحساب شرکت و یک‌نفر به انتخاب مجمع عمومی می‌باشد.
ب ـ در اجرای ماده (29)، در صورتی که مبلغ معامله بیش از پنجاه برابر نصاب معاملات کوچک باشد، انجام معامله پس از تصویب هیئت سه نفری موضوع این ماده و با تأیید هیئت‌مدیره مجاز خواهد بود.
ج ـ در اجرای بند (ب) این ماده در صورتی که مبلغ معامله بیش از دویست برابر نصاب معاملات کوچک باشد، انجام معامله پس از تصویب هیئت سه نفری موضوع این ماده منوط به تأیید هیئتی مرکب از رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور (دبیر هیئت) و وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد بود.
فصل ششم ـ قرارداد
ماده31ـ کلیه معاملات شرکت نیازمند عقد قرارداد است که طبق قراردادهای نمونه مصوب هیئت‌مدیره و قبل از پایان مدت اعتبار پیشنهادها باید نسبت به عقد قرارداد اقدام شود. در مواردی که برای آن قراردادهای نمونه به تصویب هیئت‌مدیره نرسیده‌است، هر قرارداد باید جداگانه به تصویب هیئت‌مدیره برسد. هیئت‌مدیره می‌تواند به مسئولیت خود تصویب قراردادهای غیرنمونه را به کمیته‌ای مرکب از حداقل سه نفر از افراد ذی‌صلاح در تخصصهای حقوقی، بازرگانی و مالی و حسب مورد فنی (که توسط هیئت‌مدیره و برای قرارداد معین انتخاب می‌شوند) محول نماید.
تبصره ـ در مورد معاملات کوچک و متوسط که مورد معامله ظرف هفت روز پس از انجام تشریفات مناقصه (مزایده) تحویل و بهای آن به طور نقدی پرداخت یا دریافت می‌شود، انجام معامله منوط به انعقاد قرارداد نمی‌باشد، ولی صورتحسابها، اوراق خرید کالا، خدمت یا حقوق، ضمانتنامه و دیگر موارد (متناسب با نوع معامله) باید اخذ گردد.
ماده32ـ در قرارداد درج نکات زیر ضروری است:
1ـ نام متعاملین
2ـ نوع و مقدار مورد معامله با مشخصات کامل آنها
3ـ مدت انجام تعهد و محل و شرایط تحویل مورد معامله
تبصره ـ دادن هرگونه امتیاز به برنده مناقصه (مزایده) یا واگذاری امکانات شرکت و یا پرداخت پیش پرداخت به برنده مناقصه در موقع قرارداد یا اجرای کار، به جز آنچه که در فراخوان و یا اسناد مناقصه (مزایده) درج شده‌است، ممنوع است.
4ـ ترتیب عمل و میزان خسارت در مواردی که طرف قرارداد در انجام تعهدات جزئاً یا کلاً تأخیر نماید.
5 ـ الزام تحویل کالا بر طبق اسناد و نمونه مهر شده، در صورتی که تهیه نمونه لازم باشد. در این صورت باید نمونه کالا با مهر طرفین معامله ممهور و نزد شرکت نگهداری شود.
6 ـ اقرار برنده مناقصه (مزایده) به این موضوع که « از مشخصات کالا، خدمت یا حقوق مورد معامله و مقتضیات محل تحویل کالا، خدمت یا حقوق اطلاع کامل دارد و هیچ امر مجهولی باقی نمانده‌است که بعداً مستند به جهل عنوان شود».
7ـ اختیار شرکت نسبت به افزایش یا کاهش مورد معامله در مدت قرارداد تا میزان بیست و پنج درصد (25%) مقدار مندرج در قرارداد.
8 ـ در مواردی که انجام کار براساس واحد بها باشد، بهای مورد معامله و ترتیب پرداخت آن براساس برآورد بهای مورد معامله تعیین و در قرارداد ذکر می‌شود بهای کارهای انجام یافته براساس واحد بهاء احتساب و پرداخت خواهد شد.
9ـ چنانچه بنا به مقتضیات در نظر باشد که به برنده مناقصه (مزایده) پیش‌پرداخت داده‌شود (از برنده مزایده پیش دریافت اخذ شود) و یا تسهیلاتی ملحوظ گردد، میزان و ترتیب پرداخت آن باید در شرایط و اسناد مناقصه (مزایده) درج شده باشد.
تبصره1ـ به هیچ‌وجه شروع قرارداد یا تحویل کالا، خدمت یا حقوق منوط به اخذ پیش‌پرداخت توسط طرف قرارداد نگردد.
تبصره2ـ تأدیه پیش‌پرداخت و فراهم نمودن تسهیلات در مناقصه منوط به اخذ تضمینهای معتبر و مورد قبول خواهد بود.
تبصره3ـ مبلغ پیش‌پرداخت از بیست و پنج درصد (25%) مبلغ معامله بیشتر نخواهد بود ( در موارد خاص به تشخیص و مسئولیت مدیرعامل و به تصویب هیئت‌مدیره درصد یـاد شده، قـابل افزایش خواهـد بود) و مـیزان و شرایط آن نـیز باید در اسنـاد درج گردد.
10ـ میزان تضمین حسن انجام کار و نحوه وصول اقساط آن و ترتیب استرداد آن براساس شرایط و اسناد مناقصه (مزایده).
11ـ مدت فاصله زمانی بین تحویل موقت و تحویل قطعی در قراردادهای مربوط به کارهای اجرایی از جمله ساختمان، تأسیسات و تجهیزات براساس شرایط و اسناد مناقصه (مزایده).
12ـ اقرار به عدم شمول ممنوعیت موضوع قانون راجع به منع مداخله وزراء و نمایندگان مجلسین و کارمندان در معاملات دولتی و کشوری ـ مصوب 1337ـ و همچنین افشاء سمت و میزان سهام (در شرکتهای سهامی خاص) متعلق به اشخاص و اقرباء موضوع تبصره (1) ماده (1) قانون یاد شده در شرکت طرف قرارداد.
13ـ سایر تعهداتی که در شرایط و اسناد مناقصه (مزایده) ذکر شده است.
14ـ سایر شرایطی که مورد توافق طرفین معامله قرار گیرد مشروط برآنکه امتیازاتی را علاوه بر آنچه در شرایط و اسناد مناقصه (مزایده) ذکر شده‌است برای طرف قرارداد دربرنداشته باشد.
15ـ درج این شرط که « در صورت عدم انجام تعهد، شرکت مختار است علاوه بر ضبط ضمانت و وصول خسارات برای انجام معامله به نفر دوم یا دیگری مراجعه نماید».
16 ـ سایر مواردی که حسب نوع معامله یا کالا، خدمت یا حقوق ضروری باشد.
17ـ مشخص نمودن مرجع حل اختلاف در صورتی که اشکال یا قصوری در انجام و یا تحویل موضوع معامله و یا پرداخت موضوع معامله پیش آید.
تبصره ـ در مواردی‌که اختلاف ناظر به اموال عمومی و دولتی بوده و روش حل‌اختلاف از مصادیق صلح و داوری باشد، رعایت اصل یکصد و سی و نهم قانون اساسی جمهوری اسلامی لازم خواهد بود.
ماده33ـ انعقاد قرارداد به شرح زیر انجام می‌گیرد:
الف ـ قرارداد با برنده مناقصه (مزایده) باید پیش از پایان مدت اعتبار پیشنهادها منعقد شود. این مدت حداکثر برای یک بار و برابر مدت پیش‌بینی شده در شرایط و اسناد مناقصه (مزایده) قابل تمدید است. بعد از عقد قرارداد سپرده برنده دوم مسترد می‌گردد.
ب ـ چنانچه برنده اول از انعقاد قرارداد امتناع نماید و یا ضمانت انجام تعهدات را ارائه ننماید، سپرده وی ضبط و قرارداد با برنده دوم منعقد می‌گردد. چنانچه برنده اول پس از ابلاغ کتبی، در مهلتی که حداکثر هفت روز کاری برای طرف معامله داخلی و پانزده روز کاری برای طرف دوم معامله مقیم خارج از کشور می‌باشد، حاضر به انجام معامله یا انعقاد قرارداد نشود و یا ضمانت انجام تعهدات را ارائه ننماید، سپرده وی به نفع شرکت ضبط و قرارداد با برنده دوم منعقد خواهد شد. مهلت‌های یاد شده با توجیه مستند و مدلل و تصویب مدیرعامل می‌تواند تا دو برابر افزایش یابند، این نکته باید در شرایط و اسناد مناقصه (مزایده) درج شود.
تبصره1ـ در صورتی که برنده دوم مناقصه (مزایده) نیز در مدت مقرر پس از اعلام شرکت حاضر به انعقاد قرارداد نشود، سپرده او نیز به نفع شرکت ضبط و مناقصه (مزایده) تجدید خواهد شد. این نکته باید در شرایط و اسناد مناقصه (مزایده) درج شود.
تبصره2ـ در مواردی که پس از انعقاد قرارداد، طرف معامله از انجام تعهد خودداری نماید، چنانچه انجام معامله با آن قیمت و شرایط با برنده دوم مناقصه (مزایده) ممکن باشد با تشخیص مدیرعامل و تأیید هیئت‌مدیره، شرکت می‌تواند با همان شرایط و قیمت، معامله را به ترتیب به نفرات واجد شرایط بعدی واگذار نماید. در صورتی که انجام مورد معامله با آن قیمت و شرایط میسر نگردد، مناقصه (مزایده) تجدید خواهد شد.
فصل هفتم ـ ترتیب تحویل کالا، خدمت یا حقوق
ماده34ـ تحویل مورد معامله به شرح زیر انجام می‌شود:
الف ـ در مورد معاملات کوچک تحویل مورد معامله با رسید انبار و مسئولیت انباردار یا تحویل‌گیرنده حسب مورد. گواهی تطبیق مشخصات با نمونه و مقدار کالا، خدمت یا حقوق بر عهده انباردار یا تحویل گیرنده می‌باشد.
ب ـ در مورد معاملات متوسط تحویل مورد معامله با گواهی و مسئولیت انباردار و یا نماینده واحد تحویل‌گیرنده کالا، خدمت یا حقوق و رئیس واحد متقاضی و یا نماینده وی.
ج ـ در مورد معاملات بزرگ تحویل مورد معامله با گواهی و مسئولیت کمیسیون تحویل خواهد بود.
تبصره1ـ تحویل مورد معامله در موارد مندرج در بندهای (ب) و (ج) این ماده با تنظیم صورت‌مجلس انجام می‌شود که در آن به صراحت درج می‌گردد « کالا، خدمت یا حقوق مورد معامله یا کار انجام شده طبق نمونه یا مشخصات مندرج در شرایط و اسناد مناقصه یا مزایده (قرارداد) می‌باشد». همچنین در زیر صورت مجلس مقدار و مشخصات کالا، خدمت یا حقوق یا کار و همچنین نام و سمت مسئولان مربوط و در خصوص معاملات بزرگ امضاء طرف معامله یا نماینده آنان (در صورتی‌که در محل حضور داشته باشند) درج می‌گردد.
تبصره2ـ کالاهایی که تحویل انباردار می‌شوند، انباردار ضمن امضا صورت‌مجلس یا گواهی (حسب مورد)، بلافاصله قبض رسید انبار صادر خواهد کرد. در مواردی که کالا در خارج از انبار تحویل می‌گردد و به انبار وارد نمیشود با در نظر گرفتن مفاد این ماده و تبصره‌های آن حسب مورد اقدام و تحویل‌گیرنده کالا به جای انباردار تکالیف مربوط را انجام خواهد داد و رسید یا صورت‌مجلس مربوط حسب مورد مبنای صدور قبض رسید انبار و حواله انبار قرار می‌گیرد.
تبصره3ـ کمیسیون تحویل، هنگام تحویل کالا، خدمت یا حقوق موظف است گزارش و تذکرات کتبی را که از طریق نظارت کنندگان مسئول، حین انجام کار یا ساخت کالا، خدمت یا حقوق، داده شده‌است، در نظر بگیرد.
تبصره4ـ در صورت وجود اختلاف نظر بین اعضاء کمیسیون تحویل در معاملات بزرگ و مسئولین تحویل در معاملات متوسط نسبت به نوع و مشخصات کالا، خدمت یا حقوق مورد تحویل و سایر موارد مربوط، هریک از اعضای کمیسیون و مسئولین تحویل (حسب مورد) نظر خود را در صورت مجلس درج می‌نمایند و امر تحویل انجام نمی‌گیرد، متعاقـباً ترتیب انجام تـحویل مورد معامله از طـرف مدیرعامل حـسب مورد تعیین خواهد شد.
تبصره5 ـ در صورت لزوم مدیرعامل می‌تواند از نظر کارشناس و مهندس مشاور یا موسـسه بازرسی فنی که به نمـایندگی از طرف شـرکت برگزیده شده است، در اعلام تطبیق مشخصات کالا، خدمت یا حقوق با نمونه یا مشخصات مندرج در اسناد استفاده نماید.
تبصره6 ـ چنانچه در کالا، خدمت یا حقوق تحویلی عیب و نقص مشاهده شود که رفع آن مستلزم صرف وقت و منابع مالی باشد، در صورت نیاز فوری واحد درخواست‌کننده و قبول کالا، خدمت یا حقوق ناقص یا معیوب، کمیسیون تحویل می‌تواند راساً (یا در صورت لزوم با جلب نظر کارشناس) میزان خسارت و تفاوت قیمت را تعیین و نسبت به تحویل کالا، خدمت یا حقوق اقدام نماید. مراتب مندرج در این تبصره باید در شرایط و اسناد مناقصه (مزایده) و قرارداد درج گردد.
فصل هشتم ـ سایر مقررات
ماده35ـ ارسال مکاتبات و اسناد مرتبط با معاملات و موضوع ماده (22)، در صورتی معتبر است که فرستادن آن جز در موارد تغییر نشانی یا محل، قابل تصدیق باشد، مانند پست سفارشی، تلگرام، تلکس و نظایر آن.
ماده36ـ نحوه رسیدگی به شکایات به شرح زیر می‌باشد:
الف ـ چنانچه هریک از مناقصه‌گران (مزایدهگران) نسبت به اجرا نشده مواردی از این آیین‌نامه اعتراض داشته‌باشند، می‌تواند به مدیرعامل شرکت شکایت کند.
ب ـ مدیرعامل شرکت موظف است ظرف مدت پانزده روز از تاریخ دریافت شکایت، رسیدگی‌های لازم را به عمل آورده در صورت وارد دانستن اعتراض، مطابق مقررات مرتبط اقدام نماید و در صورتی که شکایت را وارد تشخیص ندهد، ظرف مدت تعیین شده جوابیه لازم را به شاکی اعلام کند.
ماده37ـ اشخاص (حقوقی و حقیقی) که به تشخیص هیئت‌مدیره و یا اعلام مراجع رسمی در ایفای تعهدات خود تعلل ورزیده و یا کالا، خدمت یا حقوق موضوع معامله را به نحو مطلوب تهیه، تدارک، انجام و یا تحویل ننمایند، ضمن اقدام قانونی برای استیفای حقوق شرکت تا اطلاع ثانوی در فهرست سیاه قرار می‌گیرند و از شرکت در مناقصه‌ها، مزایده‌ها و معاملات شرکت محروم می‌شوند.
ماده38ـ به منظور تسهیل در انجام معاملات و گسترش رقابت و تحصیل صرفه و صلاح شرکت و همچنین ایجاد شفافیت در معاملات، شرکت موظف است اطلاعات کلیه معاملات متوسط و بزرگ شرکت و شرکتهای زیر مجموعه را در مراحل مختلف آن، شامل نحوه انجام معامله، چگونگی و نتایج بررسی پیشنهاد دهندگان و پیشنهادها، انتخاب طرف معامله و ترتیب انجام معامله را در شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات و شبکه اطلاع‌رسانی معاملات تاج منتشر نماید.
تبصره1ـ شرکت موظف است اطلاعات و اسناد زیر را در مورد معاملات شرکت ثبت و نگهداری کند:
1ـ درخواست انجام معامله و تأییدیه مدیرعامل (و یا نمایندگان مجاز از طرف وی) برای انجام اقدامات لازم در این خصوص.
2ـ فراخوان.
3ـ نام و مشخصات اعضای کمیسیون، پیشنهاد دهندگان و حاضران در جلسات.
4ـ خلاصه اسناد.
5 ـ روش و مراحل ارزیابی کیفی پیشنهاد دهندگان و نتایج ارزیابی آنها.
6 ـ صورتجلسات و نتایج ارزیابی‌ها.
7ـ نام، مشخصات و نحوه انتخاب برنده یا برندگان.
تبصره2ـ اطلاعات و اسناد و مدارک مربوط به انجام مراحل هریک از معاملات شرکت اعم از مناقصه (مزایده)، عدم الزام و ترک آنها، به نحوی نگهداری شود تا امکان دسترسی، مشاهده و نظارت در هر زمان به سهولت برای بازرس شرکت فراهم باشد.
تبصره3ـ اطلاعات کلیه معاملات شرکت اعم از مناقصه (مزایده)، عدم الزام و ترک آنها، جز آن دسته از معاملاتی که به تشخیص هیئت وزیران باید مستور بماند، باید از طریق شبکه ملی اطلاع‌رسانی مناقصات و شکبه اطلاع‌رسانی معاملات تاج در اختیار عموم قرار گیرد. در مواردی که انتشار بلافاصله این اطلاعات به صرفه و صلاح کشور نباشد، انتشار اطلاعات برای مدت زمان معین به تعویق خواهد افتاد. تأخیر در انتشار و مدت آن باید قبلاً به تصویب هیئت‌مدیره شرکت برسد.
ماده39ـ تمام آیین‌نامه‌ها و دستورالعملهای مغایر از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه منسوخ می‌باشد.
تبصره1ـ دستورالعملهای موضوع این آیین‌نامه براساس پیشنهاد هیئت‌مدیره شرکت به تصویب رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خواهد رسید. مواردی که در این آیین‌نامه پیش‌بینی نشده‌است، براساس قوانین و مقررات ذی‌ربط مورد عمل قرار خواهد گرفت.
تبصره2ـ هیئت‌مدیره شرکت می‌تواند در صورت صلاحدید و در موارد مسکوت در این آیین‌نامه با رعایت قانون، دستورالعملهای نظام فنی و اجرایی کشور و یا دیگر مصوبات هیئت‌وزیران در مورد طرحهای تملک داراییهای سرمایه‌ای از محل منابع عمومی را حسب مورد در خصوص منابع داخلی شرکت نیز مورد استفاده قرار دهد و مراتب به مجمع عمومی منعکس گردد.
تبصره3ـ در مورد طرحهای تملک داراییهای سرمایه‌ای که محل تأمین اعتبار آنها منابع عمومی می‌باشد، شرکت باید آیین‌نامه معاملات دولتی و نظام فنی ـ اجرایی و آیین‌نامه مربوط که مغایر با قانون نباشد را نیز مراعات نماید.
این تصویبنامه در تاریخ 1/6/1389 به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده‌است.
معاون اول رییس جمهور ـ محمدرضا رحیمی
