مترجم کتاب «آیین دادرسی کیفری فرانسه» دلیل اقتباس بسیاری از قوانین کشورمان از حقوق فرانسه را تحصیل نخستین حقوقدانان ایرانی در این کشور و همچنین حضور مستشاران فرانسوی در تدوین قانون در جریان تأسیس عدالت‌خانه و نیز برخوردار بودن فرانسه از یکی از منسجم‌ترین قوانین در میان دیگر کشورها دانست.
عباس تدین در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با بیان این که «اکنون دو رویکرد استفاده از فقه و انتخاب الگوی فرانسوی در قانون‌نویسی کشورمان وجود دارد» گفت: دلیل استفاده از الگوهای فرانسوی را می‌توان تحصیل بسیاری از حقوقدانان کشورمان و تألیف رساله دکتری در فرانسه و همچنین مسایل سیاسی و نفوذ فرانسه در زمان تدوین قوانین موقتی اصول محاکمات جزایی در کشورمان دانست.
وی افزود: همچنین در سال 1324 زمانی که صحبت از تأسیس عدالت‌خانه مطرح شد، مسوولان ایرانی در دوران مظفرالدین شاه قاجار از مستشاران فرانسه برای تدوین قانون دعوت کردند، زیرا در آن سال‌ها فرانسه یکی از معدود کشورهای دارای قانونی منسجم بود.
تدین درباره چگونگی شکل‌گیری قانون فرانسه گفت: ناپلئون بناپارت در اقدامات خود برای اصلاحات و برنامه‌های توسعه فرانسه، دانشمندان کشورش را برای جمع‌آوری قوانین دیگر کشورها به بسیاری از نقاط دنیا گسیل داشت که نتیجه این سفرها و پژوهش‌ها، تدوین قوانین در قالب اثری با عنوان «کد» بود.
وی به اقتباس بسیاری از قوانین آیین دادرسی کیفری از قوانین فرانسه اشاره کرد و گفت: این بخش از قوانین کمتر در فقه راه پیدا کرده است. فقه درباره موضوعاتی نظیر حدود، تعزیرات و قصاص، کامل و بسیار گسترده است که البته بیشتر آنها ماهوی‌اند تا اجرایی، به همین دلیل بسیاری از محتویات قانون مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری کشورمان ریشه در «کد» ناپلئون و نخستین قوانینی دارند که در فرانسه نوشته شده‌اند.
تدین این امر را یکی دیگر از دلایل اقتباس قوانین کشورمان از فرانسه برشمرد و گفت: البته این اقتباس تنها محدود به ایران نیست و دیگر کشورها نیز از فرانسه تأسی کرده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون نیز دارای دستاوردهای بومی در قانون‌نویسی هستیم که البته راهی طولانی را برای به ثمر رسیدن در پیش دارد.
وی به کتاب «آیین دادرسی کیفری فرانسه» اشاره کرد و گفت: این اثر شامل هزار و پانصد ماده قانونی است و تصویری کلی از مجموعه حقوق و تکالیف برای شهروندان و دولت در فرآیند دادرسی به دست می‌دهد. در لابه‌لای مواد قانونی این اثر، مواردی وجود دارد که می‌تواند برای تدوین‌گران قوانین کشورما مفید واقع شوند. مطالعه این اثر همچنین با توجه به لایحه جدید آیین دادرسی کیفری که در مرحله انتشار قرار داشته و در کمیسیون مجلس در حال بررسی است نیز سودمند است. این اثر از سوی انتشارات روزنامه رسمی در دست انتشار است.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی به کتاب دیگری که به‌تازگی ترجمه آن را به پایان برده است، اشاره کرد و گفت: این اثر، شرح مواد قانونی آیین دادرسی کیفری فرانسه است که توسط دو تن از حقوقدانان فرانسه با نام‌های «جک بولیکان» و «آن‌ماری سیمون» نگاشته شده است. این کتاب «حقوق جزا و آیین دادرسی کیفری» نام دارد و چاپ آن به انتشارات خرسندی سپرده خواهد شد.
وی افزود: مطالعه این اثر برای دانشجویان علاقه‌مند به حقوق تطبیقی و کسانی که مایل به آشنایی با شرحی از مواد آیین دادرسی فرانسه و همچنین چگونگی اجرای این قوانین‌اند، مفید خواهد بود. این کتاب موضوعاتی نظیر کشف جرم، تعقیب جرم، تحقیق درباره جرایم، دادرسی و صدور رأی، نظرخواهی و اجرای مجازات را شامل می‌شود.
تدین در پایان اظهار داشت: به ندرت اتفاق می‌افتد کتابی با موضوع آیین دادرسی کیفری در کشور ترجمه شود. |