ستاد کل نیروهای مسلح – معاونت طرح و برنامه و بودجه
موضوع : آیین‌نامه اجرایی ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه – موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی)
1– در راستای اجرای ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه مبنی بر مجوز تشکیل موسسات غیردولتی خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی)، وزیر وقت کشور و رئیس شورای امنیت، طی نامه شماره 10824/13/6/ه ش مورخ 4/5/1385 آیین‌نامه اجرایی ماده مذکور را تهیه و جهت سیر مراحل، تقدیم نمود.
2– ستاد کل نیروهای مسلح طی چندین جلسه کارشناسی با حضور نمایندگان شورای امنیت و وزارت کشور، ناجا، ساحفا ناجا، دفتر عمومی حفاظت اطلاعات فرماندهی معظم کل قوا، آیین‌نامه اجرایی مذکور را در چند مرحله بررسی نمود. پس از دریافت نظریه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و بررسی نهائی، مراتب طی گردشکار شماره 74366 مورخ 1/5/1388 تقدیم فرماندهی معظم کل قوا گردید.
بموجب اوامر مقام معظم رهبری و فرمانده کل قوا در تاریخ 17/8/1388 مقرر است:
« پیشنهاد ستاد کل با آیین‌نامه اصلاحی ریاست ستاد کل، ابلاغ شود.»
3– در اجرای اوامر صادره، آیین‌نامه اجرایی ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه به شرح پیوست ابلاغ می‌گردد، خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به اجرای آن با رعایت موارد ذیل اقدام نمایند:
الف) ارتباط کاری موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی فقط می‌بایست از طریق ناجا (مرکز انتظام یا قسمتهای مشابه در فرماندهی انتظامی استانها و شهرستانها) صورت پذیرد و از برخوردهای متعدد پرهیز شود.
ب) موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی) و دفاتر خدمات الکترونیک موجود می‌بایست ظرف مدت 6 ماه با این آیین‌نامه تطبیق داده شوند. در غیراین صورت ناجا از ادامه فعالیت آنها جلوگیری به عمل آورد.
ج) ناجا در اولین فرصت شرح فعالیتهای دفاتر خدمات الکترونیک و ساز و کارهای لازم و تعامل بین آنها و ناجا را با اخذ نظر وزارت کشور و ساحفاناجا برای تایید به ستاد کل نیروهای مسلح ارسال نماید.
د) ناجا گزارش وضعیت و عملکرد موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی) و دفاتر الکترونیک را در سال اول هر 3 ماه یک بار و در سالهای بعد هر 6 ماه یک بار به ستاد کل ارسال نماید.
ه–) کارکنان موسسات خدمات‌انتظامی (حفاظتی و مراقبتی) و دفاتر خدمات الکترونیک ضابط دادگستری محسوب نمی‌شوند و امور مربوط به جرائم مشهود و غیرمشهود توسط سلسله مراتب ذیربط ناجا و مطابق مقررات کارسازی می‌شود.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح – سرلشکر بسیجی دکتر سیدحسن فیروزآبادی
آیین‌نامه اجرایی ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موسسات خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی)
ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی:
پس از موافقت فرماندهی کل نیروهای مسلح، به وزارت کشور اجازه داده می‌شود از طریق نیروی انتظامی نسبت به اعطای مجوز فعالیت به متقاضیان تشکیل موسسات غیردولتی خدمات حفاظتی و مراقبتی و واگذاری بخشی از خدمات انتظامی و حفاظتی به موسسات مذکور با حفظ کنترل و نظارت دقیق براساس آیین‌نامه اجرایی که به پیشنهاد وزارت کشور و تایید فرماندهی کل نیروهای مسلح به تصویب شورای امنیت کشور می‌رسد، اقدام نماید.
بسمه‌تعالی
پیش‌گفتار
موضوع مشارکت مردم در عرصه‌های مختلف زندگی اجتماعی، سابقه‌ای به قدمت عمر بشر دارد. انسان در طول تاریخ همواره به صورت جمعی زندگی کرده است و در قالب گروه‌های مختلف حیات اجتماعی متفاوتی از خود به نمایش گذاشته است.
از مصادیق بارز این مشارکت در کشور ما حضور آگاهانه، مردم ایران در پیروزی انقلاب اسلامی و صحنه‌های اجتماعی و سیاسی مانند هشت سال دفاع مقدس می‌باشد.
با توجه به این واقعیت، نیروی انتظامی به عنوان متولی نظم و امنیت می‌تواند از این انرژی بالقوه مردمی استفاده نماید و رویکرد امنیت پایدار و مردمی و افزایش نقش ارزنده مشارکت مردم در تقویت امنیت عمومی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
سند چ–شم‌انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران بر ت–حقق جامعه امن تاکید کرده است.
ماده122 قانون برنامه‌چهارم توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جمهوری‌اسلامیایران نیز اجازه واگذاری بخشی از خدمات انتظامی و حفاظتی را به موسسات غیردولتی با حفظ کنترل و نظارت دقیق پلیس و مدیریت بر نحوه فعالیتهای بخش غیردولتی داده است که در زمینه‌های‌مختلف از حضور شبگردان و نگهبانان در محلات و مجتمع‌های‌مسکونی، تجاری و صنعتی تا طراحی، نصب و پشتیبانی سیستم‌های حفاظتی و واردات، تولید، توزیع و نصب سیستم‌های حفاظتی الکترونیکی هشداردهنده در کشور را ساماندهی نماید و این فعالیتها را عنوانی یکی از اقدامات اساسی پلیس در پیشگیری از وقوع جرم در دستورکار قرار دهد.
در این راستا آیین‌نامه اجرایی ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه برابر مستندات قانونی و نظارت کارشناسان امنیتی، انتظامی، قضایی و حقوقی مشتمل بر پیش‌گفتار، 5 فصل، 39 ماده 38 تبصره تنظیم شده است.
فصل اول « کلیات»
ماده1– مقدمه
در اجرای ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه که مقرر می‌دارد:
« پس از موافقت فرماندهی کل نیروهای مسلح، به وزارت کشور اجازه داده می‌شود از طریق نیروی انتظامی نسبت به اعطای مجوز فعالیت به متقاضیان تشکیل موسسات غیردولتی خدمات حفاظتی و مراقبتی و واگذاری بخشی از خدمات انتظامی و حفاظتی به موسسات مذکور با حفظ کنترل و نظارت دقیق براساس آیین‌نامه اجرایی که به پیشنهاد وزارت کشور و تایید فرماندهی کل نیروهای مسلح به تصویب شورای امنیت کشور می‌رسد، اقدام نماید.
ضوابط و مقررات تشکیل موسسات مزبور و چگونگی تعامل آنها با ناجا، سازمانها، ادارات و ارگانهای ذیربط برابر مفاد این آیین‌نامه خواهدبود.
ماده2– هدف
ارتقاء ظرفیت و توان ناجا در پیشگیری از وقوع جرایم و ارائه خدمات انتظامی، حفاظتی و مراقبتی به مردم.
ماده3– منظور
الف – تقویت امنیت عمومی و پیشگیری از وقوع جرایم با بهره‌گیری از تجهیزات و فناوری‌های نوین و نیروی مردمی.
ب – جلب مشارکت مردم در برقراری امنیت عمومی.
ج – افزایش احساس امنیت در جامعه با گسترش حضور عوامل حفاظتی و انتظامی و بهره‌گیری از متخصصان و صاحب نظران با تجربه نیروهای مسلح و دستگاههای امنیتی.
د – بهره‌گیری از ظرفیت‌های بخش غیردولتی در بخشی از امور اجرایی خدمات انتظامی.
ه– – تسهیل و تسریع در ارائه خدمات اداری، انتظامی، حفاظتی و مراقبتی به مردم.
ماده4– اختصارات:
الف – ستاد کل: به جای ستاد کل نیروهای مسلح.
ب – شاک: به جای شورای امنیت کشور.
ج – ناجا: به جای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.
د – ساحفاناجا: سازمان حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی ج.ا.ا
ه– – فا.استان: به جای فرماندهی انتظامی استان.
و – مرکز انتظام: به جای مرکز خدمات حفاظتی و مراقبتی ناجا.
ز – فا شهرستان: به جای فرماندهی انتظامی شهرستان.
ح – موسسه : به جای موسسه غیردولتی خدمات انتظامی (حفاظتی و مراقبتی).
تبصره – در صورت تغییر عناوین و ساختارهای مراجع فوق از نام‌های جدید و جایگزین استفاده خواهدشد.
ماده5 – تعاریف
الف – خدمات انتظامی:
خدماتی که با ارائه آنها بخشی از انضباط عمومی در جامعه و استقرار نظم محقق می‌شود مانند گذرنامه، گواهینامه، اجرائیات راهنمایی و رانندگی، وظیفه عمومی و تشخیص هویت.
ب – خدمات حفاظتی و مراقبتی:
مراقبت و نگهبانی از اماکن، تاسیسات و تسهیلات فاقد رده حفاظتی، کنترل تردد در این گونه اماکن و تامین امنیت جابجایی اموال و اسناد بهادار و سایر فعالیتهایی که صرفاً جنبه‌ی حفاظت فیزیکی دارد.
ج – مرکز انتظام:
بخشی از پلیس پیشگیری ناجا است که صدور مجوز فعالیت موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی مندرج در این آیین‌نامه و اعمال کنترل و نظارت دقیق بر فعالیت آنها را (در استانها و شهرستانها توسط رده مربوط) برعهده دارد.
د – موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی:
به موسسات غیردولتی اطلاق می‌شود که برابر قوانین و مقررات جاری و ضوابط مندرج در این آیین‌نامه تشکیل و پس از ثبت، تحت نظارت و کنترل ناجا، مجاز به فعالیت حفاظتی و مراقبتی به شرح مندرج در این آیین‌نامه خواهندبود.
ه– – دفاتر خدمات انتظامی (دفتر خدمات الکترونیک پلیس یا پلیس + 10) :
دفاتر و موسساتی هستند که به منظور ارائه بخشی از خدمات انتظامی همچون دریافت و تحویل مدارک و اسناد گواهینامه، گذرنامه، اجرائیات راهنمایی و رانندگی و وظیفه عمومی و تشخیص هویت برابر مقررات تشکیل می‌شوند.
و – کارفرما:
اشخاص حقیقی و حقوقی که در قالب قرارداد منعقده با موسسات موضوع این آیین‌نامه خدمات حفاظتی و مراقبتی دریافت خواهندکرد.
ز – کارکنان:
کارکنان به افرادی اطلاق می‌شود که در امور اداری و اجرایی موسسات و دفاتر شاغل خواهندشد و نگهبانان و مراقبان افرادی هستند که برابر ضوابط مندرج در این آیین‌نامه توسط موسسات بکارگیری شده و براساس قرارداد منعقده وظیفه برقراری امور حفاظتی و مراقبتی را عهده‌دار هستند.
فصل دوم « شرایط تشکیل و رتبه‌بندی موسسات»
ماده6 – موسسات در امور خدمات حفاظتی و مراقبت از اماکن و تاسیسات فاقد طبقه‌بندی حفاظتی، نصب و توزیع واردات و صادرات تجهیزات ایمنی و امنیتی، مشاوره و آموزش عوامل اجرایی، حمل پول و اوراق بهادار فعالیت می‌نمایند.
ماده7– موسسات مشمول این آیین‌نامه با شخصیت حقوقی غیردولتی در چارچوب قانون تجارت تشکیل می‌شوند و باید دارای هیئت مدیره و مدیرعامل باشند.
تبصره – نمونه اساسنامه موسسات توسط ناجا در چارچوب قوانین کشور و مفاد این آیین‌نامه تهیه و به تایید وزیر کشور خواهدرسید. ثبت و تغییرات ثبتی این موسسات مطابق اساسنامه نمونه و با رعایت ضوابط این آیین‌نامه خواهدبود.
ماده8 – شرایط موسسین و اعضای هیئت مدیره، مدیران، کارکنان و نگهبان‌ها:
موسسین، روسا، مدیران، اعضاء هیئت مدیره، کارکنان، نگهبان‌ها و مراقبان موسسات موضوع این آیین‌نامه، باید واجد شرایط زیر باشند:
الف – داشتن تابعیت ایرانی.
ب – اعتقاد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی.
ج – نداشتن سابقه عضویت و وابستگی به احزاب و گروه‌های سیاسی ضدانقلاب، معاند و غیرقانونی و نداشتن سابقه سوء امنیتی (با تایید مراجع ذیصلاح).
د – نداشتن سوء شهرت به تشخیص ناجا.
ه– نداشتن سوء پیشینه کیفری موثر براساس اسناد موجود در مبادی ذیربط ناجا.
و – نداشتن اعتیاد به مواد مخدر و مواد روان‌گردان با تایید واحدهای بهداشتی و درمانی تعیین شده توسط ناجا.
ز – داشتن سلامت جسمی و روانی برابر تایید واحدهای درمانی تعیین شده توسط ناجا (به نحوی که توانایی انجام وظایف محوله را داشته باشد).
ح – داشتن کارت پایان خدمت و یا معافیت برای افراد ذکور.
ط – داشتن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم برای کارکنان و خواندن و نوشتن برای نگهبان‌ها و سایر نیروهای شاغل در موسسه.
ی – اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل علاوه بر شرایط عمومی فوق باید دارای شرایط اختصاصی زیر نیز باشند:
– داشتن حداقل 15 سال سابقه کار در نیروهای مسلح برای مدیرعامل یا رئیس هیئت مدیره ضروری است.
– مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره موسسات فقط می‌توانند در یک موسسه عضویت داشته باشند.
– داشتن حداقل 35 سال سن و مدرک تحصیلی فوق‌دیپلم (یا معادل آن در نیروهای نظامی و انتظامی) برای مدیرعامل و هیئت مدیره ضروری است.
– داشتن صلاحیتهای حرفه‌ای برای مدیرعامل موسسات با تایید مرکز انتظام یا رده انتظامی مربوط به تناسب نوع و محدوده کار موسسه.
– اخراج‌شدگان از دستگاههای کشوری و لشکری نمی‌توانند عضو هیئت مدیره یا مدیرعامل موسسات باشند.
– اعضاء هیئت مدیره و مدیرعامل موسسات نباید در دستگاهها، موسسات و نهادهای دولتی (کشوری، لشکری) و نهادها و موسسات عمومی غیردولتی اشتغال داشته باشند.
تبصره1– تعداد اعضای هیئت مدیره حداقل 5 و حداکثر 7 نفر و عضویت بیش از دو نفر از اعضای یک خانواده (در طبقه اول) در هیئت مدیره موسسه ممنوع است.
تبصره2– در شرایط مساوی، ایثارگران، رزمندگان، بسیجیان‌فعال و بازنشستگان‌انتظامی، نظامی و امنیتی و فرزندان آنها برای تاسیس و بکارگیری و مدیریت در موسسات اولویت دارند.
ماده9– پیگیری احراز صلاحیتهای مذکور در ماده8 برای موسسین، روسا و اعضای هیئت‌مدیره و مدیرعامل موسسات برعهده‌ی مرکز انتظام ناجا یا واحدهای ذیربط در استانها یا شهرستانها خواهدبود و در مورد سایر کارکنان موسسه در چارچوب مقرراتی که ناجا ابلاغ می‌نماید برعهده مدیرموسسه مربوط می‌باشد و ناجا بر حُسن اجرای آن نظارت می‌کند.
تبصره1– مرکز انتظام ناجا یا واحدهای ذیربط در استانها و شهرستانها موظفند درخصوص تایید صلاحیت موسسین، روسا، اعضای هیئت‌مدیره و مدیرعامل نظریه ساحفاناجا را اخذ و ملاک عمل قرار دهند.
تبصره2– چنانچه هریک از موسسین، روسا و اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل یا کارکنان موسسات بنا به نظر ساحفاناجا فاقد هر یک از شرایط مندرج در ماده8 تشخیص داده شدند مجاز به ادامه فعالیت در موسسه نخواهندبود.
ماده10– اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی و ادارات تابعه آن در استانها و مناطق آزاد در صورتی می‌توانند نسبت به ثبت موسسات موضوع این آیین‌نامه اقدام کنند که این موسسات قبلاً از ناجا (مرکز انتظام یا رده‌های مربوط در استان و شهرستان) مجوز مربوط را دریافت کرده باشند و اساسنامه موسسات به تایید رده مربوط ناجا رسیده باشد.
ماده11– به موسسات با توجه به نوع فعالیت و توانمندی آنها و براساس ضوابط و استانداردهای مصوب و دستورالعملی که توسط ناجا تهیه و به تصویب وزیر کشور می‌رسد، پروانه فعالیت در سه رتبه به شرح ذیل اعطاء می‌گردد:
رتبه سوم: حفاظت از اماکن و تاسیسات خصوصی و دولتی فاقد طبقه‌بندی حفاظتی از قبیل محلات، مجتمع‌های مسکونی، تجاری، صنعتی، شعب غیرمادر بانکهای خصوصی، موسسات مالی و اعتباری، صندوقهای قرض‌الحسنه، اماکن تفریحی، فرهنگی، آموزشی، ورزشی، درمانی، زمین‌ها و تاسیسات کشاورزی، سیلوها، انبارهای کالا و پروژه‌های عمرانی.
رتبه دوم: علاوه بر موارد مندرج در رتبه سوم، حفاظت از شعب غیرمادر بانکهای دولتی، توزیع و نصب سامانه‌های حفاظتی و مراقبتی الکترونیکی، حمل و نقل پول و اوراق بهادار مربوط به شعب غیرمادر بانکها (دولتی و غیردولتی) و موسسات مالی و اعتباری و صندوقهای قرض‌الحسنه و اسناد و اشیاء بهادار.
رتبه یکم: علاوه بر موارد مندرج در رتبه سوم و دوم، مراقبت از گردشگران، طراحی و مشاوره در زمینه طرحهای حفاظتی، تولید، واردات و صادرات اقلام، تجهیزات و سامانه‌های حفاظتی و مراقبتی الکترونیکی و آموزش نیروی انسانی مرتبط با موضوع این آیین‌نامه.
تبصره1– در کلیه امور مذکور در رتبه‌های سه‌گانه، از کارکنان غیرمسلح استفاده می‌شود و در صورت نیاز به نیروی مسلح براساس ماده 27 این آیین‌نامه اقدام می‌شود.
تبصره2– با توجه به وظایف قانونی ناجا، محدوده‌ی وظایف و تعاملات موسسات با ناجا در انجام فعالیتهای مذکور در رتبه‌های فوق براساس کلیاتی که در دستورالعمل صدر این ماده تعیین می‌شود و بنا به مقتضیات زمانی و مکانی و در قالب طرحهای انتظامی (با رعایت ملاحظات امنیتی و حفاظت) توسط رده‌های ناجا به موسسات ابلاغ می‌شود.
تبصره3– موسسات مجاز به راه‌اندازی محافظین شخصی (بادی‌گارد) و یا دخالت در امور تحقیق در هر زمینه‌ای (کارآگاه خصوصی یا....) نمی‌باشند.
تبصره4– موسسات بدون هماهنگی ناجا حق تعطیلی، انتقال، صلح و واگذاری کلی یا جزئی، به صورت موقت یا دائم، مجوز و اختیارات خود را به اشخاص ثالث حقوقی یا حقیقی را ندارند.
تبصره5 – موسسات موظفند قراردادهای خود را راساً انجام داده و حق واگذاری به غیر را ندارند.
فصل سوم « تکالیف موسسات»
ماده12– موسسات مشمول این آیین‌نامه موظفند حقوق و مزایای کارکنان و نگهبانان و مراقبان خود را مطابق قوانین موضوعه و ازجمله قانون کار پرداخت و نیز نسبت به بیمه نمودن آنان وفق قوانین مربوط (کار و تامین اجتماعی و....) اقدام نمایند.
ماده13– معاضدت حقوقی از کارکنان و نگهبانان و مراقبان در رابطه با کلیه دعاوی و شکایاتی که به سبب انجام وظیفه آنان ناشی می‌شود یا به نحوی با وظایف ایشان مرتبط است بر عهده‌ی موسسه مربوط می‌باشد.
تبصره1– در صورتی که کارکنان و نگهبانان و مراقبان در حین انجام وظیفه دچار صدمه جسمی و مالی یا هر نوع خسارت دیگر ناشی از انجام وظیفه شوند پرداخت آن بخش از هزینه‌ها (درمان، خسارت یا....) که توسط بیمه یا ضارب به هر دلیل پرداخت نشود برعهده موسسه خواهدبود.
تبصره2– چنانچه کارکنان یا نگهبانان و مراقبان از طرف عناصر ضدانقلاب مورد تعرض واقع شوند که منجر به شهادت یا مجروحیت آنان شود برابر قوانین و مقررات جاری کشور در این خصوص اقدام خواهدشد.
ماده14– موسسات در قبال قرارداد منعقده در حوزه تعیین‌شده در قرارداد مسئولیت دارند و براساس قوانین و مقررات جاری کشور پاسخگوی خسارات وارده ناشی از قصور و تخلفات کارکنان و عوامل موسسه در برابر کارفرما می‌باشد.
تبصره1– عناوین و مصادیق تخلفات و قصور موسسات و چگونگی برخورد با هریک از آنها و اختیارات کمیسیونهای رسیدگی در محدوده مقررات عمومی کشور در قالب یک دستورالعمل توسط ناجا تهیه و پس از تصویب وزیر کشور ابلاغ و اجرا خواهدشد.
تبصره2– نمونه و الگوی قراردادهای موسسات با کارفرمایان توسط ناجا تهیه و در اختیار موسسات قرار خواهدگرفت. ناجا بر اجرای صحیح قراردادهای منعقده نظارت خواهدکرد.
تبصره3– موسسات می‌توانند مطابق مقررات کشور نسبت به بیمه نمودن موضوع قراردادها اقدام نمایند.
تبصره4– مرجع‌رسیدگی به اختلافات کارفرمایان با موسسات، مراجع‌قضایی خواهندبود. در صورت رضایت طرفین، رده‌ی ذیربط ناجا می‌تواند به عنوان داور، طبق قوانین جاری کشور داوری و حکمیت نماید.
ماده15– مدیرعامل موسسه و متصدیان ارائه‌دهنده خدمات انتظامی، حفاظتی و مراقبتی موظفند به صورت مستمر و روزانه سایتهای خدمات الکترونیکی و صندوق پست الکترونیک خود را رویت کنند و از آخرین اطلاعیه‌ها و دستورالعملهای صادره از ناجا مطلع شوند و آنها را اجرا نمایند. ناجا موظف است ظرف حداکثر 72 ساعت اینگونه موارد را رسماً و کتباً به موسسات ابلاغ نماید.
تبصره – ناجا موظف است در ایجاد بسترهای ارتباطی و تبادل اطلاعات مربوط ضوابط و مقررات مندرج در آیین‌نامه امنیت فاوا و آیین‌نامه حفاظت اسناد و مدارک نیروهای مسلح را رعایت نماید.
ماده16– موسسات حق دخالت و پیگیری امور امنیتی و اطلاعاتی و انتظامی و قضایی و فعالیتهای خارج از مفاد این آیین‌نامه را ندارند و هرگاه در حین انجام وظیفه به این امور برخورد نمایند موظفند مراتب را بدون فوت وقت به ناجا گزارش نمایند.
تبصره – تخطی از این ماده موجب طرح موضوع در کمیسیون رسیدگی به تخلفات خواهدبود و در صورت وقع جرم به مراجع قضایی ارجاع خواهدشد.
ماده17– هیئت مدیره، مدیرعامل، کلیه کارکنان و نگهبانان و مراقبان موسسات موظفند علاوه بر اجرای دقیق قوانین و مقررات کشور، طرح تکریم ارباب رجوع و رعایت شئون اسلامی در محیط کار، ضوابط و دستورالعملهای انضباطی و اجرایی را که ناجا در چارچوب این آیین‌نامه تهیه و ابلاغ می‌کند اجرا نمایند مسئولیت این امور مستقیماً به عهده مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره خواهدبود.
ماده18– موسسات موظفند نسبت به تامین لباس، تجهیزات و کارت شناسایی نگهبانان و مراقبان اقدام نمایند.
تبصره1– نوع، شکل، رنگ، علائم لباس و کارت شناسایی کارکنان، نگهبانان و مراقبان توسط ناجا تعیین و ابلاغ خواهدشد. همچنین تجهیزات شخصی نگهبانان در چارچوب خط‌مشی‌های مصوب شاک توسط ناجا تعیین می‌گردد.
تبصره2– کارت شناسایی مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره موسسات توسط مرکز انتظام صادرخواهدشد و در صورت انفکاک از مسئولیت کارت‌شناسایی باید به ناجا عودت شود.
تبصره3– موسسات موظفند به محض قطع همکاری هر یک از کارکنان و نگهبانان نسبت به دریافت و استرداد کارتهای شناسایی صادره اقدام نمایند.
تبصره4– استفاده از لباس و تجهیزات خاص، توسط کارکنان، نگهبانان و مراقبان فقط به هنگام انجام وظیفه مجاز خواهد بود.
تبصره5 – کلیه کارتهای شناسایی مورد استفاده در موسسات توسط ساحفا ناجا طراحی و چاپ خواهد شد و در اختیار مرکز انتظام برای صدور و یا تحویل به موسسات قرار می‌گیرد و تامین هزینه آن بر عهده موسسه مربوط می‌باشد.
ماده19– مدیران عامل، اعضای هیئت مدیره، کارکنان و نگهبانان و مراقبان موسسات پس از احراز شرایط جذب، موظفند متناسب با رتبه ابلاغی ناجا، دوره‌های آموزشی موردنیاز را در مراکز آموزشی مورد تایید ناجا طی نمایند و بکارگیری آنان منوط به ارائه گواهینامه طی دوره آموزشی یا کفایت آموزش از سوی ناجا خواهد بود.
تبصره1– دستورالعمل دوره‌های آموزشی توسط ناجا تهیه و ابلاغ می‌گردد و هزینه برگزاری آموزشها به عهده موسسات خواهد بود.
تبصره2– تا زمان شکل‌گیری موسسات تخصصی که قادر به ارائه آموزشهای مورد نیاز کارکنان و نگهبانان باشند، ناجا مجاز است آموزشهای لازم را ارائه نماید و هزینه‌های تمام شده را دریافت و عیناً در امور آموزشی مصرف نماید.
ماده20– موسسات موظفند موارد ذیل را مستمراً به مرکز انتظام یا واحدهای ذیربط ناجا در استانها یا شهرستانها گزارش نمایند:
الف – قراردادهای منعقده، تمدید شده، فسخ شده و یا خاتمه یافته با کارفرمایان.
ب – فهرست اسامی کارکنان و نگهبانان جذب شده و یا منفک شده.
ج – عناوین آموزشهای ارائه شده به نگهبانان و کارکنان به همراه ساعات آموزش.
د – گزارش وقایع اتفاقیه در حوزه مسئولیت (مصادیق مربوط توسط ناجا تهیه و ابلاغ خواهد شد)
ه– – هرگونه تغییر در اعضاء هیئت مدیره و مدیرعامل (قبل از انجام تغییرات)
تبصره – سایر گزارش‌های لازم در زمینه وظایف محوله به موسسات، مطابق مقرراتی که ناجا ابلاغ می‌نماید تهیه و به مراجع ذیربط ارائه می‌شود.
ماده21– دستورالعمل سقف و ضوابط کلی هزینه‌های قابل دریافت موسسات بابت ارائه خدمات مورد نظر این آیین‌نامه و ضوابط کنترل و نظارت بر کار موسسات توسط ناجا تهیه و ابلاغ می‌شود. موسسات بابت اینگونه موارد وجهی پرداخت نمی‌کنند.
ماده22– هیچ گونه الزام و اجباری برای افراد و اشخاص حقیقی و حقوقی بمنظور عقد قرارداد با موسسات وجود ندارد و متخلفین تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.
فصل چهارم « رسیدگی به تخلفات»
ماده23– عدم رعایت مفاد این آیین‌نامه، اساسنامه و دستورالعمل و ضوابط ابلاغی ناجا توسط موسسات، تخلف محسوب‌می‌شود و بمنظور رسیدگی به‌آن کمیسیونهای رسیدگی به تخلفات به شرح مواد آتی تشکیل و اقدامات لازم را بعمل خواهند آورد.
عناوین و مصادیق تخلفات و چگونگی برخورد با هر یک از آنها و اختیارات کمیسیونهای رسیدگی در محدوده مقررات عمومی کشور در قالب یک دستورالعمل توسط ناجا تهیه و پس از تصویب وزیر کشور ابلاغ و اجرا خواهد شد.
ماده24– کمیسیون بدوی رسیدگی به تخلفات موسسات در استان مرکب از افراد ذیل می‌باشد:
الف – فا استان یا جانشین وی رئیس کمیسیون
ب – نماینده استانداری عضو کمیسیون
ج – نماینده دادستان عمومی و انقلاب استان عضو کمیسیون
د – رئیس حفاظت اطلاعات فا استان عضو کمیسیون
ه– – رئیس پلیس پیشگیری فا استان عضو و دبیر کمیسیون
تبصره1– در مواردی که موضوع کمیسیون نیاز به حضور کارشناسان تخصصی یا سایر مسئولین ذیربط داشته باشد، از آنان بعنوان مشاور دعوت بعمل خواهد آمد.
تبصره2– در شهرستان‌هایی که دارای چندین موسسه هستند با تشخیص کمیسیون تجدیدنظر، کمیسیون مستقل، قابل تشکیل می‌باشد که با ترکیب و وظایف مشابه کمیسیون استان فعالیت خواهند نمود.
ماده25– کمیسیون بدوی با حضور مدیرعامل یا نماینده قانونی موسسه تشکیل جلسه داده و پس از استماع اظهارات وی و بررسی‌های لازم چنانچه وقوع تخلف را محرز دانست می‌تواند در چارچوب دستورالعمل ماده 23 نسبت به صدور رای در موارد ذیل اقدام نماید:
الف – تذکر کتبی با درج در پرونده
ب – اعمال محدودیت و یا ممنوعیت در عقد قراردادهای جدید
ج – تنزیل موقت رتبه فعالیت موسسه
د – تنزیل دائم، عدم تمدید، ابطال و لغو موقت یا دائم پروانه فعالیت موسسه
تبصره1– مدت و میزان اعمال تنبیهات مذکور در چارچوب دستورالعمل ماده 23 توسط کمیسیون تعیین می‌گردد.
تبصره2– رای صادره در مورد بندهای (الف – ب و ج) قطعی و لازم‌الاجرا است ولی در مورد بند (د) محکوم علیه می‌تواند ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ از کمیسیون تجدیدنظر تقاضای رسیدگی نماید. کمیسیون مذکور موظف است حداکثر ظرف دو ماه تشکیل جلسه دهد و موضوع را بررسی و رای نهایی را اتخاذ و ابلاغ نماید.
تبصره3– در صورتی که مدیرعامل یا نماینده قانونی وی پس از 2 بار دعوت در کمیسیون بدوی شرکت ننمود، کمیسیون بدوی غیاباً موارد را بررسی و مبادرت به صدور رای خواهد کرد. این رای پس از ابلاغ ظرف 10 روز قابل واخواهی در کمیسیون بدوی می‌باشد.
ماده26– کمیسیون تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات موسسات با عضویت اشخاص ذیل در پلیس پیشگیری ستاد ناجا تشکیل و وظیفه آن رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به آراء قابل تجدیدنظر کمیسیونهای بدوی خواهد بود:
الف – رئیس پلیس پیشگیری ناجا رئیس کمیسیون
ب – نماینده دادستان عمومی و انقلاب کل کشور عضو کمیسیون
ج – نماینده معاونت امنیتی و انتظامی وزارت کشور عضو کمیسیون
د – نماینده ساحفا ناجا عضو کمیسیون
ه– – رئیس مرکز انتظام ناجا عضو و دبیر کمیسیون
تبصره1– کمیسیون تجدیدنظر می‌تواند عنداللزوم از مدیرعامل و یا نماینده قانونی موسسه برای استماع اظهارات آنان دعوت بعمل آورده و سپس اعلام نظر نماید.
تبصره2– رای صادره توسط کمیسیون تجدیدنظر قطعی و لازم‌الاجرا می‌باشد. ملاک تصمیم‌گیری‌در کمیسیونهای‌بدوی و تجدیدنظر آرای‌اکثریت‌اعضاء (حداقل سهرای) خواهندبود.
تبصره3– کمیسیونهای بدوی و تجدیدنظر می‌توانند حسب مورد از نماینده اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی یا نمایندگان سایر دستگاهها و پلیس‌های تخصصی و معاونتهای ناجا یا سایر مراجع استانی و کشوری بدون حق رای دعوت بعمل آورند.
فصل پنجم « سایر مقررات»
ماده 27– نظر به اینکه حراست از اماکن و تاسیسات طبقه‌بندی شده، ایجاد امنیت در نگهداری و جابجایی وجوه و اوراق بهادار، نظارت بر نگهداری و مصرف مواد ناریه، جزء وظایف و ماموریتهای ناجا است که بنا بر ضرورت به موجب ماده 122 قانون برنامه چهارم توسعه اجرای بخشی از این وظایف به موسسات موضوع این آیین‌نامه محول شده است لذا ناجا ضمن نظارت و کنترل دقیق بر عملکرد موسساتی که امر حفاظت و نگهبانی را بر عهده دارند، مکلف است کارکنان مسلح مورد نیاز این قبیل ماموریت‌ها را در مواقع ضروری تامین نماید.
تبصره1– کارکنان مسلح بکارگیری شونده، تحت امر ناجا اجرای ماموریت خواهند کرد. نحوه ارتباط کاری این نیروها با موسسه و میزان حق‌الزحمه آنان که توسط موسسه پرداخت خواهد شد بر اساس دستورالعملی است که توسط ناجا تهیه و ابلاغ می‌شود. در صورت بروز هر گونه حادثه ناشی از ماموریت برای کارکنان مسلح، مشمول مقررات مربوط در نیروی انتظامی خواهند بود.
تبصره2– بکارگیری و تسلیح بازنشسته‌های نیروهای مسلح و بسیجیانی که آموزش نظامی دیده‌اند همچنین نیروهای شیفت استراحت نیروهای مسلح (منوط به موافقت سازمان مربوطه) با رعایت سیاستهای ابلاغی نیروهای مسلح و ملاحظات حفاظتی و امنیتی در این زمینه، توسط رده انتظامی مربوط بلامانع است و مشمول مقررات این آیین‌نامه خواهند بود.
ماده28– وظایف پلیس‌های تخصصی در قبال موسسات:
1– تهیه و تدوین شرح وظایف موسسات موضوع این آیین‌نامه
2– راه‌اندازی سامانه‌های ارتباطی برای ارائه خدمات الکترونیکی با رعایت ضوابط و مقررات مندرج در آیین‌نامه امنیت فاوا
3– حمایت و پشتیبانی‌های آموزشی و فنی واحدهای مرتبط بر اساس مفاد این آیین‌نامه
4– نظارت بر نحوه ارتباط و انجام وظایف محوله به موسسات
ماده29– وظایف کلانتری‌ها و پاسگاه‌های ناجا در قبال موسسات:
1– تهیه و ابلاغ کد شناسایی نگهبان‌ها برای ارتباط با مراکز پلیسی
2– نظارت بر وضعیت و عملکرد نگهبان‌ها
3– امضاء دفتر ثبت وقایع و تعرفه خدمتی نگهبان‌ها توسط رئیس واحد گشت در صورت لزوم
4– تنظیم صورتجلسات و تحویل گرفتن و انتقال متهمین یا مظنونین به همراه لوازم و اموال همراهان آنان از نگهبانان یا مراقبین موسسات
5 – اعزام واحد گشتی به محل استقرار نگهبان‌ها بنا به ضرورت و درخواست نگهبان یا موسسه
6 – حمایت و پشتیبانی انتظامی از نگهبان‌ها در راستای ماموریتهای محوله به آنان
ماده30– ناجا موظف است ترتیبی اتخاذ نماید حتی‌المقدور گسترش جغرافیایی موسسات در کشور بر مبنای نیاز مناطق (به گونه‌ای که رقابت سالم ایجاد شود) صورت پذیرد.
ماده31– هرگونه تبلیغات، اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی در جهت معرفی موسسات و فعالیت آنان از سوی موسسات با مجوز و نظارت ناجا صورت خواهد گرفت.
ماده32– تعیین سیاستها و خط مشی‌های کلی (با پیشنهاد ناجا) نظارت عالیه بر حُسن اجرای آیین‌نامه، بر عهده شاک و نظارت بر اجرای این آیین‌نامه و دستورالعملهای مربوطه به عهده ناجا است و در همین چارچوب ناجا مسئول ارائه پاسخ به دستگاهها و سازمانها و سایر مبادی ذیربط می‌باشد.
ماده33– چنانچه بنا به درخواست موسسات، ناجا تجهیزات و بسترهای ارتباطی موردنیاز موسسات را تامین کند مجاز است هزینه‌های آن را (بر مبنای قیمت تمام شده) و طبق مجوزهای قانونی دریافت نماید.
ماده34– موسسات مشمول این آیین‌نامه مجاز به تشکیل شرکت تعاونی، اتحادیه، انجمن صنفی و مشابه آن نمی‌باشند.
ماده35– با توجه به سیاست کلی در واگذاری امور اجرایی برخی از خدمات انتظامی به بخش خصوصی با حفظ سیاست‌گذاری و کنترل و نظارت ناجا، به ناجا اجازه داده می‌شود با رعایت موارد زیر نسبت به صدور مجوز ایجاد موسسات خدمات انتظامی تحت عنوان (دفاتر خدمات الکترونیک پلیس) اقدام نماید. این دفاتر مشابه موسسات مذکور در این آیین‌نامه خواهند بود که شرح فعالیت و ساز و کارهای آنها و نحوه تعامل بین آنها و ناجا با پیشنهاد نیروی انتظامی و تایید ساحفا ناجا از طریق ستاد کل به تصویب فرماندهی معظم کل قوا خواهد رسید.
الف – آن دسته از فعالیتهای واگذاری به موسسات و دفاتر خدمات الکترونیک پلیس که منجر به صدور اسناد و مدارک و اوراق بهادار از قبیل گذرنامه، گواهینامه، پایان خدمت، گواهی عدم سوء پیشینه و... می‌گردد کنترل و تایید صحت و اصالت اقدامات و فعالیتهای مقدماتی انجام شده برای صدور اسناد و مدارک مذکور باید صرفاً توسط کارکنان ناجا انجام پذیرد.
ب – ناجا موظف است در خصوص واگذاری انجام هر نوع خدمات انتظامی جدید به موسسات و دفاتر خدمات الکترونیک پلیس الزامات و ملاحظات امنیتی و حفاظتی را از ساحفا ناجا استعلام و آنها را در فرآیندها و ساز و کارهای ابلاغی ملاک عمل قرار دهد و تا تحقق شرایط و الزامات امنیتی و حفاظتی از واگذاری امور به موسسات و دفاتر مزبور خودداری نماید.
ماده36– امور و فعالیتهای واگذار شده بشرح ذیل که هم‌اکنون در دفاتر خدمات الکترونیک پلیس و موسسات، جاری و در حال اجرا می‌باشد کماکان تداوم خواهد داشت لکن ناجا موظف است این فعالیتها را نیز حداکثر ظرف مدت 3 ماه با ضوابط و مقررات و ساز و کارهای تعیین شده در این آیین‌نامه تطبیق داده و نسبت به اصلاح موارد اقدام نماید و در صورت عدم تطابق در مهلت تعیین شده از ادامه فعالیت آنها جلوگیری نماید:
1– دریافت مدارک و اسناد مربوط به تمدید و یا تعویض و یا صدور المثنی گواهینامه رانندگی پایه یکم و دوم
2– آزمون‌های راهنمایی و رانندگی
3– صدور عدم خلافی خودروها و موتورسیکلت و موارد مربوط به معاینه و شماره‌گذاری و اصالت خودرو و موتورسیکلت
4– رسیدگی به شکایات صورت وضعیت خلافی خودرو (ثبت شکایات و اعلام نتیجه)
5 – دریافت مدارک و اسناد مربوط به صدور گذرنامه
6 – دریافت مدارک و اسناد مربوط به کارت پایان خدمت یا معافیت وظیفه (صدور اولیه – المثنی)
7– دریافت مدارک و انجام اقدامات مقدماتی (تکمیل فرمهای مربوط و ثبت اثر انگشت متقاضی) به منظور صدور گواهی عدم سوء پیشینه
8 – دریافت مدارک و اسناد مربوط به درخواست پروانه کسب
تبصره – مواردی که در آینده قرار است علاوه بر موارد ذکر شده در بالا به دفاتر خدمات الکترونیک پلیس و موسسات واگذار شود باید متناسب و منطبق با ساز و کارها و ضوابط و مقررات معین در این آیین‌نامه بوده و واگذاری آنها باید پس از تصویب فرماندهی معظم کل قوا انجام پذیرد.
ماده37– مسئولیت نظارت و کنترل بر رعایت کلیه امور حفاظت اطلاعاتی در این موسسات و دفاتر خدمات الکترونیک پلیس بر عهده ساحفا ناجا بوده که در چارچوب اساسنامه مصوب سازمان و دستورالعملهای ابلاغی وظایف خود را انجام دهد.
ماده38– ناجا موظف است وضعیت و فعالیت دفاتر خدمات الکترونیک پلیس و موسساتی که قبل از تصویب این آیین‌نامه در زمینه امور خدمات انتظامی، حفاظتی، مراقبتی، نگهبانی و امثال آن تشکیل شده‌اند و در حال حاضر فعال می‌باشند را حداکثر ظرف مدت 6 ماه از زمان انتشار رسمی این آیین‌نامه، با ضوابط و مقررات آن تطبیق داده و نسبت به اصلاح موارد اقدام و در صورت عدم تطابق در مهلت مناسب تعیین شده، از ادامه فعالیت موسسه یا دفتر ذیربط جلوگیری نماید.
ماده39– اصلاح این آیین‌نامه به پیشنهاد وزارت کشور یا ناجا، پس از تایید ستاد کل به‌تصویب فرماندهی‌معظم کل‌قوا خواهدرسید. همچنین تفسیر این آیین‌نامه با ستاد کل می‌باشد.
این آیین‌نامه مشتمل بر پیش‌گفتار، 5 فصل، 39 ماده و 38 تبصره طی گردشکار شماره 74366 ستاد کل نیروهای مسلح به محضر مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا تقدیم و در تاریخ 17/8/1388 مورد تصویب قرار گرفت. |