جای زنده رود، خالی!

جای زنده رود، خالی!
اصفهانی ها افسرده شده اند

روزنامه جام جم- شماره 2667- 1/7/88 

اصفهان - خبرنگار جام جم: اصفهان از بحران آب، بیابان زایی، آلودگی آب و خاک و هوا و ده ها مشکل دیگر رنج می برد، ولی کمبود آب بیش از هر مشکل دیگری، این استان را آسیب پذیر و شکننده تر کرده است و اگر برای آن چاره ای اندیشیده نشود، این شهر زیبا قربانی بی مدیریتی ها و ندانم کاری ها می شود.
    دکتر بصیری، عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان می گوید: اصفهان در حوزه آب شرایط خوبی ندارد که با ادامه این روند، در آینده ای نه چندان دور، مشکلات استان غیرقابل جبران می شود.
    به گفته وی توسعه بیشتر از ظرفیت در حوزه زاینده رود، باعث رشد بی رویه جمعیت، افزایش آلاینده ها و کاهش سرانه آب شده است، در حال حاضر سرانه آب سالانه اصفهان به 840 متر مکعب رسیده است.
    بصیری تصریح می کند: حق آبه داران زاینده رود در سال های خشک از حق خود محروم شده اند همچنین دشت وسیع شرق اصفهان خشک شده است که از منطقه آبشار شروع می شود و تا ورزنه ادامه می یابد.
    وی می گوید: هر از گاهی، توفان هایی که از شرق اصفهان می وزد، مقدار زیادی از این ذرات وارد هوای شهر می کند و کیفیت زندگی را بشدت کاهش می دهد و به دنبال آن خسارات اقتصادی و اجتماعی زیادی بر مردم و شهر تحمیل می کند، کما این که در حال حاضر نیز این خسارات دامنگیر مردم و شهر شده است.
    آن گونه که دکتر بصیری می گوید، به خاطر خشکسالی و عدم تحویل حق آبه کشاورزان شرق اصفهان، ضمن سرازیر شدن جمعیت آن مناطق به سمت شهر، مشکلات کشاورزان شرق اصفهان بقدری افزایش یافته که برخی از آنها حتی با فروش کلیه هایشان امرار معاش کرده و مایحتاج خانواده هایشان را تامین می کنند.
    وی با بیان این که انتقال آب زاینده رود به یزد و کاشان نیز در بروز مشکلات اصفهان بی اثر نبوده است، برداشت های آب در بالادست «زنده رود» را غیراصولی وصف کرده، ادامه می دهد: طی چند سال اخیر در بالادست رودخانه در فاصله سد زاینده رود تا پل زمانخان حدود 140 میلیون متر مکعب آب پمپاژ می شود که در تاریخ سابقه نداشته است.
    بنا به گفته وی، پمپاژ آب بتدریج از سال های گذشته با مجوز سازمان آب منطقه ای سابق شروع شد و پس از تصویب قانون استقلال آب استان ها، استان چهار محال و بختیاری با جدیت به برداشت آب از زاینده رود و واگذاری اراضی منابع طبیعی به سرمایه گذاران اقدام کرده است.
    از سوی دیگر یک استاد روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی درباره تاثیر منفی خشک شدن این رودخانه بر روحیه مردم اصفهان می گوید: افسردگی، تاثیراتی مستقیم و غیرمستقیم در سلامت بیماران و تشدید شرایط بیماری های قلبی ، گوارشی و ... دارد حتی موجب پاسخ ضعیف این بیماران به درمان می شود.
    دکتر مهرداد صالحی می افزاید: متاسفانه خشک شدن زاینده رود، زندگی بسیاری از مردم اصفهان را که این رود، تلطیف کننده و آرامش دهنده روح درون آنها بود تحت تاثیر قرار داده است.
    این دانشیار گروه روانپزشکی ادامه می دهد: در صحبت با افرادی که پیش از خشک شدن این رود، ساعاتی از روز به حاشیه زاینده رود می رفتند، مشخص شده آنان از این برنامه به خاطر خشکی زاینده رود دست کشیده اند و دچار احساس سر خوردگی شده اند.
    دکتر صالحی با اشاره به احساس غرور و افتخاری که این افراد به خاطر زاینده رود در برخورد با مسافران و گردشگران داشتند، تاکید می کند: آنان از نظر روانی دچار افسردگی و سرشکستگی شده اند.
    وی با بیان این که پیش از این، خشک شدن رودخانه در برخی از سال ها برای مردم اصفهان اتفاقی بود و موضوعی جدی تلقی نمی شد، تصریح می کند: هم اکنون عموم مردم بر این عقیده اند که زاینده رود حیات خود را از دست داده و به رودخانه ای فصلی تبدیل شده است و متاسفانه این موضوع به یکی از استرس های جدید اصفهانی ها جدای دیگر مشکلات اقتصادی و اجتماعی مبدل شده و به ناامیدی های آنان دامن زده است.
    دانشیار گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه مردم اصفهان سوگوار خشک شدن زاینده رود هستند، تصریح می کند: در حال حاضر آنان بعد از پشت سرگذاشتن احساس انکار، خشم و چانه زنی در ارتباط با خشکی این رود، در وضعیت پذیرش این موضوع بوده و اگر افسردگی مردم این شهر به این علت ادامه یابد حتی بعد از باز شدن آب رودخانه نیز علائم این بیماری، تحریک پذیری و بی حوصلگی در رفتارهای مردم تداوم خواهد داشت.
    در همین راستا نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی به خبرنگار جام جم می گوید: معضل خشکسالی و کمبود منابع آبی کشور فقط از طریق تحول در مدیریت آب و «نگاه ملی» به آن حل می شود.
    دکتر محمدکریم شهرزاد با اشاره به انتقال آب استان اصفهان و زاینده رود به مناطق دور دست تصریح می کند: در برنامه ریزی های مجلس، دولت و دستگاه های محلی، مدیریت در مصرف منابع آب الزامی تلقی می شود اما از دوره پنجم مجلس به بعد و در طول 12 سال نه تنها اقدامی برای افزایش منابع آب استان اصفهان انجام نشده بلکه بخشی از منابع آبی آن نیز به استان های مجاور داده می شود.