نگاهی به رابطه سیاست‌های کلان و میزان ارتکاب جرایم

دکتر محمدرضا رحمت، مدرس حقوق جزا، کتابی درباره نقش سیاست‌های کلان در وقوع جرم نوشت. به گفته وی، تحقیقات نشان می‌دهند که میزان جرایم در یک اجتماع، در دوره‌های مختلف و با تغییر سیاست‌ها، تفاوت می‌یابند./

این نویسنده در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، عنوان کرد: هر اجتماع، رفتارهای خاصی را درون خود تجربه می‌کند. این رفتارها را می‌توان بر اساس نظام‌های سیاسی مختلف تقسیم‌بندی کرد، زیرا هر نوع نظام فکری، رفتار اجتماعی خاصی را در پی خواهد داشت. تغییر و تحولات رفتار اجتماعی نیز بستگی به تحولات نظام آن اجتماع دارد.

وی ایده نگارش این کتاب را جمله‌ای از امیرالمومنین امام علی(ع) دانست و گفت: ایشان می‌فرمایند که مردم بر آیین‌ها و سلوک حاکمان‌شانند.

رحمت، مقایسه دولت‌ها در دوره‌های مختلف را از دیگر بخش‌های کتابش برشمرد و گفت: این مقایسه نشان می‌دهد که میزان جرایم در اجتماع تحت اداره یک دولت، در دوره‌های مختلف و با تغییر سیاست‌ها، متفاوت خواهند بود.

وی افلاطون را نخستین فردی دانست که به صورت آکادمیک این موضوع را مطرح کرد و گفت: او در کتاب «جمهوری» نظام‌های حکومتی را بر چهار نوع الیگارشی، دموکراسی، استبدادی و تیمارشی دسته‌بندی می‌کند، سپس برای هر یک از این نظام‌ها شرایطی را عنوان می‌کند که در صورت تغییر، به طور احتمالی جرایمی را در جامعه به دنبال خواهند داشت.

این مدرس دانشگاه ادامه داد: افلاطون نوعی دسته‌بندی و همچنین پیش‌بینی آینده در کتاب «جمهوری» ارایه کرد که تا حد زیادی به کار دنیای امروز می‌آید، اما نظام‌های سیاسی حاضر، پیچیده و پرشاخ و برگ‌اند و نمی‌توان آنها را در یکی از چهار نظام افلاطون جای داد. همچنین پدیده جهانی شدن را باید در بررسی نظام‌های امروز در نظر گرفت.

وی افزود: این پدیده، سبب یکسان‌سازی سیاست جهان و به تبع آن، نوعی یکسان‌سازی مبارزه با جرایم، از طریق سازمان‌های دولتی می‌شود.

رحمت یادآور شد: انتخاب عنوان این کتاب حساسیت خاصی دارد و هنوز برای آن عنوانی برنگزیده‌ام. پس از پایان نگارش نیز تصمیم دارم نشر آن را به انتشارت میزان بسپارم.