استقلال دستگاه قضا؛موانع،راهکارها
عضو کمیسیون حقوقی مجلس درگفتوگوباایسنا:
یک عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با تاکید بر نقش تربیت قضات شایسته در تحقق استقلال دستگاه قضایی گفت: دستگاه قضایی مستقل باید عدالت را علیالسویه درباره همه اجرا کند.
حجتالاسلام محمدتقی رهبر در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، درباره نسبت میان استقلال دستگاه قضایی و عدالت اظهار کرد: استقلال دستگاه قضایی به معنای آن است که قوه قضائیه بر آنچه حق و عدل میداند بدون تاثیرپذیری از دیگری، فشار و تبعیض، رشوه و پارتی و اعمال قدرت عمل کند.
وی با اشاره به جملهای از امیرالمومنین(ع) که میفرماید گذشتگانی هلاک شدند به خاطر این بود که اگر ضعیفی کار خلاف میکرد حد بر او جاری میکردند و اگر قوی تخلف میکرد، او را معاف میکردند، گفت: استقلال به معنای آن است که هیچ عاملی نتواند قاضی و دستگاه قضایی را تحت تاثیر قرار دهد که به خاطر پول، قدرت، عنوان و شخصیتش کاری کند بلکه دستگاه قضایی مستقل باید عدالت را درباره همه علیالسویه اجرا کند.
وی ادامه داد: درست است که قانونا سه قوه از هم مستقل هستند؛ اما استقلال در قوه قضائیه به معنای تاثیر نپذیرفتن و تحت تاثیر قرار نگرفتن در مقابل عوامل قدرت و پول و رشوه و پارتی است. اگر این طور شد میتواند عدالت و حکم خدا و قانون را نسبت به همه علیالسویه اجرا کند پس استقلال این قوه به معنای تاثیر نپذیرفتن از عوامل فشار و قدرت و پول است.
نماینده مردم اصفهان در مجلس درباره راهکارهای تحقق استقلال دستگاه قضایی، اظهار کرد: یک عامل، عامل درونی است که دستگاه قضایی خود را پاکسازی کند. عوامل تاثیرپذیر و فاسد را کنار بگذارد. قضات شایسته بپروراند که تعهد، تدین و استقلال داشته باشند و در مقابل پول زانویشان نلرزد در مقابل توصیهها و تلفنها خدا ترس باشند و شجاعت داشته باشند. اگر غیر از این باشد قاضی مشکل دارد لذا گزینش قضات و امتحان آنها و اینکه دورههای لازم آموزشی برای آنها گذاشته شود و بر آنها نظارت داشته باشد ضروری است.
رهبر با اشاره به اینکه دادگاه انتظامی قضات با همین فلسفه شکل گرفته، گفت: اگر قاضی تخلف کرد باید دادگاه او را تعقیب کند. دستگاه قضایی با توجه به شرایطی که اسلام برای قاضی مطرح کرده است یعنی ایمان، عدالت، علم و آگاهی به موازین قضا، قضات را انتخاب کند. امروز دستگاه قضایی به چنین قضاتی نیاز دارند.
رهبر با بیان اینکه مردم از دستگاه قضایی ناامید برمیگردند، خاطرنشان کرد: من این را بارها گفتهام، زیرا بسیاری از عوامل بر قضاوتها تاثیرگذار است، نمیگوییم کل قضات اینگونهاند، اما بر بدنه دستگاه قضایی شرایطی حاکم است که تاثیر میگذارد؛ لذا اگر مردم در مواردی خودشان بتوانند اختلاف را حل کنند یا معتمدین اختلافاتشان را حل کنند، حتی به صورت کدخدامنشی گذشته، بسیار موفقتر است.
وی خاطرنشان کرد: رییس جدید که تازه آمده و رییس قبلی دستگاه قضایی هم تلاش میکرد، ولی سیستم و دستگاه بسیار بیمار است، و تا این بیماریها علاج نشود و دادستانهای شایسته نیایند، تا زمانی که قضات متعهد تربیت نکنیم، و نظارت کامل بر عملکرد دستگاه قضایی نداشته باشیم، مردم از حقوق خود محروم میشوند و متاسفانه این موارد کم نیست.
رهبر با اشاره به اینکه نمیخواهم زحمات قضات سالم را زیر سوال ببرم، یادآور شد: به عنوان یک مطلع، که مرتب اخبار جامعه و دادگاهها به من میرسد باید بگویم متاسفانه نابسامانیهای بسیاری هست. فساد، مواد، قاچاق، آدمربایی، سرقت و تجاوز چرا اینقدر در جامعه زیاد شده است؟ به خاطر اینکه دستگاه قضایی با این موضوع قاطعانه برخورد نمیکند و ما همیشه این گلایه را از دستگاه قضایی داشتیم.
وی گفت: باید هم کاستی قوانین را جبران کرد و هم بر قضات نظارت کرد، و هم قاضیان دیندار پرورش داد، وگرنه چرا باید هشت میلیون پرونده در هر سال وارد دستگاه قضایی شود؛ اگر با متخلفین برخورد میشد و عبرت میشدند، دیگر این اتفاق نمیافتاد. |