مشروح سخنان لاریجانی، محسنی‌اژه‌ای، دری نجف‌آبادی، گرکانی و مفید
خبرگزاری دانشجویان ایران - تهران
1388/06/03
مراسم تودیع و معارفه رییس دیوان عالی کشور و دادستان کل کشور صبح امروز با حضور رییس قوه قضاییه و مسوولان عالی قضایی برگزار شد. دادستانی کل بر دادسراها نظارتی ندارد؛این وظیفه را احیا می‌کنیم
به گزارش خبرنگار حقوقی ایسنا، آیت الله صادق لاریجانی در این مراسم با قدردانی از زحمات و خدمات آیت الله مفید و آیت الله دری نجف آبادی اظهار امیدواری کرد که در آینده نیز از مشورت‌ها و توصیه‌های تاثیرگذار این دو نفر استفاده کنند.
رییس قوه قضاییه با اشاره به اقدامات آیت الله محسنی گرکانی در مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: در این مدت بیانات مفیدی داشته و حضور فعالی داشتند. علی رغم سن بالای ایشان به حمدالله خداوند به وی توانایی داده که می‌تواند به نحو احسن وظایف محوله را به خوبی انجام دهد و از خداوند می‌خواهیم که به ایشان سلامت و توفیق بیشتری عنایت کند.
وی با اشاره به آشنایی با حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای، تصریح کرد: این اواخر نیز که با وی جلسات مشورتی داشتم در مقام مشورت جز فکر خوب و صحیح از ایشان چیزی ندیدم و امیدوارم در سمت جدید توفیقات افزون‌تر داشته باشم.
لاریجانی خاطرنشان کرد: قانون اساسی برای دیوان عالی کشور نظارتی بس فراتر از آنچه که فعلا تصور می‌شود قرار داده و حتی اگر تعبیر کنیم اصل 161 تا حدی معطل مانده، شاید تعبیر نادرستی نباشد. نظارت بر اجرای صحیح قانون در محاکم در دیوان عالی کشور صورت می‌گیرد و بنده از ریاست جدید دیوان عالی کشور می‌خواهم که به جد در مسیر احیای این نظارت گام بر دارند. البته می‌دانیم که این نظارت نیاز به ساز و کارهای فراوان دارد.
رییس دستگاه قضایی در مورد ظرفیت دادستانی کل کشور نیز خاطرنشان کرد: در حال فعلی این کیفیتی که دادستان کل در آن مستقر است نظارتی بر دادسراها و دادستانی‌ها ندارد و در مورد شهر تهران نیز چنین است و فکر نمی‌کنم این در شان دادستانی کل باشد. ان شاء الله با یافتن راهکارهای قانونی و عملی این وظیفه را برای دادستانی کل احیا خواهیم کرد.
وی در پایان با اشاره به روایتی و بیان این‌که وقتی انسان حق را فراموش کند خود را فراموش می‌کند، افزود: در ماه مبارک رمضان باید بیش از پیش یاد و ذکر حق، اصل باشد و همه چیز باید در این مسیر دیده شود.
امیدوارم آیت الله لاریجانی توجه کندکه قوه قضاییه مستقل است
آیت الله مفید نیز در این جلسه با تبریک حلول ماه رمضان و تاکید بر سنگینی مسوولیت ریاست دیوان عالی کشور،با تاکید بر اهمیت سمت ریاست دیوان عالی کشور اظهار کرد: این مراسم ، مراسم تودیع و نصب یک برادر عزیزی در دیوان عالی کشور است که ایشان برای همه قضات دیوان عالی آشنا هستند و با سمت ایشان در مجلس خبرگان ایشان شخصیت شناخته شده کشوری هستند.
مفید افزود: اعتقاد شخص من نسبت به مقام قضا این است که قضاوت تامین کننده فلسفه نبوت انبیای الهی است و قضات برقرار کننده عدالت در جامعه هستند و بدون قضات و قضاوت زندگی مدنی برای بشر وجود ندارد و زندگی انسان‌ها اگر مساله قضا در آن حل شود زندگی حیوانی و جنگلی می‌شود.
رییس سابق دیوان عالی کشور با اشاره به اهمیت مسوولیت قضا در مکتب اسلام تاکید کرد: تصدی امر قضا برای فرد واجد شرایط در مکتب نورانی اسلام یک وظیفه و عبادت است یعنی قضاوت برای کسی که واجد شرایط است یک تکلیف است و برای همین قاضی در مقام قضاوت برخلاف همه مشاغل و مسوولیت‌ها حق مطالبه مزد از طرفین دعوا را ندارد. بلکه اگر از احزاب دعوا بخواهد مزدی بگیرد حرام است تنها اگر قاضی محتاج باشد باید از بیت المال ارتزاق کند.
آیت الله مفید با اشاره به سابقه خود در فعالیت قضایی از سال 1358 اظهار کرد: ما هم خدای بزرگ را شاکریم که در نظام جمهوری اسلامی که به دست امامراحل عظیم الشان بنیان گذاشته شد، خدمتگذار کوچکی به اسلام و انقلاب بوده‌ایم و به عنوان انجام وظیفه مسوولیت خطیر امر قضا را پذیرفتیم.
وی با اشاره به تاکید آیت الله بهشتی و آیت الله موسوی اردبیلی برای پذیرش مسوولیت قضا در سال 1358 یادآور شد: آیت الله موسوی فرمودند که امام (ره) گفته‌اند دادگستری باید اسلامی شود و برای همین قبول کردیم و بعد از این دعوت در مراحل مختلف اشتغال داشتیم.
وی با اشاره به اشتغال 27 ساله خود در دیوان عالی کشور تاکید کرد: یکی از مسایلی که در این سال‌ها مطرح بوده است مساله مبهم بودن ماده 161 قانون اساسی است که نظارت بر امور را به اعتقاد برخی شکلی برای دیوان تامین می‌کند و حقا نظارت دیوان عالی کشور به این صورت که تنها نظارت بر دادگاه است که نقض ابرام بکند، نباشد. هم چنین ان شاالله در انجام این مسوولیت خطیر آقایان موفق باشند.
وی با اشاره به اهمیت و فعالیت‌های گذشته حجت الاسلام وا لمسلمین محسنی اژه‌ای در نظام مقدس اسلامی تاکید کرد: فعالیت‌های ایشان برای ما مشهود است و امیدوارم در این زمینه نیز موفق باشند. آیت الله دری نجف آبادی نیز در کمال فعالیت بودند و آرامش نداشتند و همیشه در اینجا یا استان‌ها یا خارج از کشور در ابعاد مربوط به فعالیت دادستانی کل خدمات فراوان داشتند.
وی افزود: مساله قضا یک تکلیف سنگینی است که حقا اگر انسان نتواند تصدی نکند بهتر است اما چه فایده که در نظام اسلامی این خلا وجود دارد و همه که احساس وظیفه می‌کنند باید اقدام کنند. من همیشه به قضات گفته‌ام که با قصد قربت و به عنوان عبادت این کار را انجام بدهند که در نزد خداوند ماجور هستند.
آیت الله مفید با اشاره به پرونده‌ها و سنگینی مسوولیت ریاست دیوان عالی کشور خاطرنشان کرد: به پرونده‌های زیادی رسیدگی شد که بار سنگینی است که خداوند به آیت الله گرکانی توفیق دهد. ایشان قبلا در حقوقی بودند و حالا به پرونده کیفری هم گرفتار شده‌اند و من تشکر می‌کنم که این بار را از دوش ما برداشتند و علاقمندم که به کارهای آخوندی باز گردم.
وی تاکید کرد: متاسفانه در دیوان عالی کشور و دستگاه قضایی خروجی کم داریم. مثلا گران فروشی در ماه رمضان برای مردم مشکلات زیادی فراهم می کند و روزی باید این‌ها اصلاح شود و در چنین شرایطی تعزیرات حکومتی ایجاد شده است و یک کار صدرصد قضایی به دولت واگذار شده است یا هر وزارت خانه‌ای برای خود یک بازرسی دارد که این کارها مسوولیت و کار دستگاه قضایی است. امیدوارم که آیت الله لاریجانی به این مسایل توجه کند و مورد نظر قرار دهند که قوه قضاییه مستقل است و ان شاالله در آینده این مشکلات اصلاح شود.
در بحث نظارت بر دادسراها، به حداقل‌ها یعنی معرفی دادستان‌ها اقدام کردیم
دادستان سابق کل کشور و مشاور عالی رییس قوه قضاییه اظهار کرد: متاسفانه در مدت زمانی که دادسراها منحل شد رابطه قوه قضاییه با ضابطین کم‌رنگ شد که امیدواریم رییس قوه قضاییه در این مورد تدابیری بیاندیشند. رابطه‌ی ضابطان و دستگاه قضایی باید به گونه‌ای باشد که دستگاه قضایی با قدرت انجام وظیفه کند.
آیت‌الله قربانعلی دری نجف‌آبادی نیز در مراسم تودیع‌اش از سمت دادستانی کل کشور و معارفه‌ی حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای به عنوان دادستان کل کشور، اظهار امیدواری کرد که آیت‌الله محسنی گرکانی و حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای در پست‌های جدید خود موفق باشند.
وی با بیان این‌که زمانی که دادستانی کل کشور را تحویل گرفتیم، شرایط خاص خود را داشت، افزود: ولی در طول پنج سال اخیر با تمام مشکلات چه از لحاظ قانونی و چه از جهات دیگر، تلاش گسترده‌ای انجام گرفته است. دری نجف‌آبادی با بیان این‌که حضور در دیوان عالی کشور برای دادستان کل کشور وظیفه است، یادآور شد: همکاری دادستانی کل و دیوان عالی کشور همراه با صداقت، اخلاص و خدمت بوده که بسیاری از آنها مدیون حسن نظر آیت‌الله مفید بوده است. امیدواریم همین رویه در پنج سال و سالهای دیگر نیز تعمیق و گسترش یابد و منشا خیر و برکات برای کشور و نظام باشد.
مشاور عالی رییس قوه قضاییه با اشاره به برخی از وظایف دادستانی کل کشور، به نامه‌ی مفصلی در مورد مشکلات مواد مخدر که برای مقام معظم رهبری نوشته است، اشاره کرد و گفت: این مساله بار سنگینی برای سیستم قضایی کشور است. باید برای حل واقعی جرایم سازمان یافته و مواد مخدر تدابیری اندیشیده شود.
دری نجف‌آبادی ادامه داد: دادستانی کل کشور وظایف متعددی بر عهده دارد که می‌توان به اصل 44 قانون اساسی، شورای رقابت، شورای پول و اعتبار و ... اشاره کرد و انشاءالله برادر عزیزمان آقای محسنی اژه‌ای با تدبیر و استفاده از تجربیات گذشته در این مسیر گام برداشته و توفیق یابند.
وی با اشاره به این‌که در بحث نظارت بر دادسراها، در حداقل‌ها یعنی معرفی دادستان‌ها اقدام کردیم، ادامه داد: ماده‌ی 18 چه در رابطه با خود ریاست قوه قضاییه و چه در مورد دادستانی کل کشور بار جدیدی را بر دوش گذاشته که باید در این رابطه تدابیر جدیدی اندیشیده شود و این مساله جزو اولویت‌های کاری باشد. همچنین برای اصل پیشگیری آیت‌الله هاشمی شاهرودی حکمی را برای یک نفر صادر کرد که این مورد نیازمند ساز و کاری است.
دادستان سابق کل کشور با بیان این‌که اسم دادستانی کل باید تبدیل به واقعیتی شود که بتواند در نظارت بر زندان‌ها، اصلاح مجرمان و وظایف محوله بیش از پیش موثر باشد،گفت: در همین حوادث اخیر ما به عنوان دادستانی کل به صورت غیرمستقیم توانستیم اقدامات خوبی انجام دهیم ولی نیاز است که در این راستا اقداماتی صورت گیرد.
دری نجف‌آبادی به دادسراها و دادگاه‌ها به عنوان دو بازوی توانمند قوه قضاییه اشاره کرد و افزود: اگر این دو بخش فعالیت‌های خود را به نحو احسن انجام دهند قطعا درجه‌ی توفیق‌مان بیشتر خواهد بود. متاسفانه در مدت زمانی که دادسراها منحل شد رابطه قوه قضاییه با ضابطین کم‌رنگ شد که امیدواریم رییس قوه قضاییه در این مورد تدابیری بیاندیشند.
وی با اشاره به مساله پلیس قضایی که از سوی شهید آیت‌الله بهشتی مطرح شد، اظهار کرد: رابطه‌ی ضابطان و دستگاه قضایی باید به گونه‌ای باشد که دستگاه قضایی با قدرت انجام وظیفه کند؛ زیرا قاضی به عنوان مسوول پرونده باید پاسخگو باشد و مساله را پیگیری کند.
عدالت برمحور قانون محقق می‌شود ازآیت‌الله لاریجانی می‌خواهم اجرای عدالت راازسیستم قضایی شروع کنیم
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای نیز در این مراسم اظهار کرد: اجرای عدالت برای بشریت بسیار حائز اهمیت است و دستگاه قضایی هم در گسترش عدالت می‌تواند نقش به‌سزایی داشته باشد.
دادستان جدید کل کشور ضمن قدردانی و تشکر از حسن اعتماد رییس قوه‌ی قضاییه برای انتخاب خود به سمت دادستان کل کشور، اظهار کرد: از حسن اعتماد آیت‌الله لاریجانی و همه‌ی قضاتی که نسبت به این‌جانب مورد مشورت در این موضوع قرار گرفته‌اند تشکر می‌کنم و امیدواریم به فضل خدا پاسخ این حسن اعتماد را در عمل به اثبات برسانم.
وی افزود: وقتی در این خانواده حضور مجدد پیدا می‌کنم دوست داشتم در کنار آیت‌الله مفید و آیت‌الله دری نجف‌آبادی انجام وظیفه کنم اما فعلا این‌گونه مقدر شده است و من از آیت‌الله دری نجف‌آبادی نهایت تشکر را دارم و امیدوارم که بنده را از تجربیات‌شان بی‌بهره نگذارند و از نظریات‌شان بتوانم استفاده کنم.
وزیر پیشین اطلاعات با اشاره به اهمیت اجرای عدالت برای بشریت، نظام جمهوری اسلامی ایران و انسانیت تاکید کرد: دستگاه قضایی در گسترش عدالت می‌تواند نقش به‌سزایی داشته باشد. این روزها همه سخن از عدالت می‌کنند و این سخن به‌حق است و انشاءالله در عمل اجرا شود. سخن دیگری که بر زبان داریم این است که برای تحقق عدالت، بر محوریت قانون اقدام به عمل کنیم. برای این کار باید عدالت را از خود شروع کنیم.
دادستان کل کشور، تاکید و توصیه بر اجرای قانون و حرکت بر مدار قانون را لازم دانست و گفت: باید این کار را از خود شروع کنیم. اگر نتوانیم در ابتدا در امور فردی و تشکیلات خود عدالت را اجرا کنیم ممکن است در مراحل بعدی با مشکل مواجه شویم.
او افزود: از آیت‌الله لاریجانی می‌خواهم اجرای عدالت را از سیستم قضایی شروع کنیم. اگر عدالت به تمامه اجرا نشده یا زمینه‌ی اجرای آن نبوده باید آن را شروع کنیم تا بعد در حوزه‌ی خارج از خود آن را گسترش دهیم.
محسنی اژه‌ای با اشاره به اهمیت عمل به قانون تصریح کرد: همه می‌گویند و بر عمل به قانون، آیت‌الله لاریجانی نیز تاکید داشتند و آن را ضرورت دانستند. باید بر اجرای قانون دقیق باشیم و بر آن پافشاری کنیم و همه به هم از باب امر به معروف و نهی از منکر نسبت به اعتنا و عمل به قانون توصیه کنیم.
وی افزود: اگر در قوه‌ی قضاییه در این امر خدشه وارد شد نمی‌توانیم دیگران را به گردن نهادن به قانون و عدالت ملزم کنیم. دادستان کل کشور با تاکید بر لزوم فعالیت و توسعه‌ی اقدامات دادستانی کل کشور خاطرنشان کرد: این قول را در محضر شما عزیزان و بزرگواران و رییس قوه‌ی قضاییه می‌دهم که به فضل الهی و لطف خدا تلاش می‌کنیم از تجربه‌ی حدود 30 سالهای که از مرحله‌ی پایین قوه‌ی قضاییه آغاز کرده‌ام تا کنون استفاده کنم و این تجربه را به فضل خدا به کار بندم.
دادستان کل کشور در ادامه تاکید کرد: انشاءالله آنچه مدنظر قانون‌گذار، قانون اساسی، مردم، تشکیلات قضایی و شخص رییس قوه‌ی قضاییه است در راه احیای حقوق عامه، صیانت از حقوق عامه، نظارت بر دادسراها و حفظ و توجه به منزلت دادستانی کل کشور، مثل و بیش از قبل بتوانیم انجام دهیم.
برای شکوفایی قوه قضاییه، همفکری، همدلی و اتحاد لازم است
در ادامه این مراسم، آیت‌الله محسنی گرکانی با بیان این‌که برای شکوفایی دستگاه قضایی، نگاه ویژه به دیوان عالی کشور و جایگاه آن و همچنین نگاه عمومی به قوه‌ی قضاییه و جایگاه آن وجود دارد، اظهار کرد: دیوان عالی کشور از زمان مرحوم آیت‌الله دکتر بهشتی تقریبا شکل گرفت و بعد از ایشان نیز آیت‌الله موسوی اردبیلی، یزدی و شاهرودی هرکدام به سهم خود این تشکیلات را تجهیز کردند. دیوان عالی در آذرماه 1360 با 16 شعبه تشکیل شد و امام راحل در پیام تلویزیونی خود فرمودند که علما و حقوقدانان باید جذب دستگاه قضایی شوند.
وی با بیان این‌که دیوان عالی کشور بر کلیه‌ی محاکم نظارت عالیه دارد، ادامه داد: اکنون 30 شعبه‌ی دیوان عالی وجود دارد و قضات شریف، عادل و فقیهی در آن خدمت می‌کنند و اگر دو رکن عدالت و فقاهت وجود داشته باشد بار سنگین این دیوان، سبک‌تر می‌شود. همین جا از قضات و حقوقدانان تقاضا می‌کنم که این بار سنگین را سبک کنند.
محسنی گرکانی با بیان این‌که منصب قضاوت در مرحله‌ی اول از طرف خداوند به انبیا واگذار شده است، افزود: دنیا هنوز نفهمیده ولایت فقیه یعنی چه. در حکومت اسلامی سه مساله‌ی قوه قضاییه، قوه‌ی مقننه و مجریه وجود دارد و پیامبر (ص) هر سه مورد را در جامعه پیاده کرد. برای شکوفایی قوه‌ی قضاییه، همفکری، همدلی، وحدت و اتحاد لازم است و اگر قضات با هم همدل و همفکر شوند می‌توانند مشکلات مردم را حل کنند.
در منطق علما و بزرگان حوزه پذیرش منصب تنها برای انجام تکلیف شرعی است
معاون دیوان عالی کشور نیز در این جلسه اظهار کرد: در منطق علمای راستین، بزرگان حوزه، دین و متدینین پذیرش منصب تنها برای انجام تکلیف شرعی است که اگر نپذیرند چه پاسخی به خداوند بدهند مگر جز این انگیزه می‌تواند انگیزه‌ای برای تصدی امور باشد.
حجت الاسلام والمسلمین نیری، با تاکید بر اهمیت انجام امر قضا و پذیرش تکلیف اجرای امور به عنوان یک تکلیف شرعی، گفت: دو نفر از افتخارات حوزه و تشکیلات قضایی و نظام امروز اینجا تودیع می‌شوند. آیت الله مفید قبل از انقلاب اسلامی از شاگردان مراجع بزرگ و امام (ره)بودند و با اجازه امام (ره) در اوایل نهضت برای حفظ سنگر تبلیغ به تهران عزیمت کردند و مسجد ایشان در تهران پارس منبر روشنگری بود و بعد از انقلاب هم متصدی امر قضا شدند و 27 سال در دیوان عالی کشور خدمت کردند و این 5 سال اخیر نیز ریاست دیوان را بر عهده داشتند و می‌توان گفت پرونده‌ها تقریبا به روز بود و کار رسیدگی به پرونده‌ها بین یک تا سه ماه طول کشید و قریب به 21 هزار پرونده در این دوران رسیدگی شد.
معاون دیوان عالی کشور همچنین با اشاره به سوابق آیت الله دری نجف آبادی یادآور شد: بعد از انقلاب اگر از روسای اول کشور بگذریم شخصیتی پرکارتر از ایشان به اندازه انگشتان دست نداشته‌ایم و ایشان حدود 40 سمت را در این دوران برعهده داشته‌اند و انصافا مدت زمانی که در دادسرا بودند قضات را بهره مند کردند.
نیری با اشاره به سوابق آیت الله محسنی گرکانی، تاکید کرد: ایشان از علما و بزرگان حوزه علمیه قم بودند و بعد از انقلاب حدود 12 سال در دیوان عالی کشور ریاست شعبه نهم را برعهده داشتند و ما همه از روش انسانی ایشان بهره مند بودیم و هستیم و ایشان به فرمان مقام معظم رهبری نمایندگی ایشان را در استان مرکزی بر عهده گرفتند.
وی با اشاره به سوابق حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای تصریح کرد: من بیش از 40 سال در خدمت ایشان بوده‌ام و ولایت پذیری ایشان بسیار زیاد است. در زمان انتصاب ایشان در وزارت اطلاعات ایشان تمایلی نداشتند و حتی استخاره‌ای که کردند بد آمد اما به یاد دارم زمانی که به همراه ایشان در دفتر مقام معظم رهبری بودیم مقام معظم رهبری به ایشان فرمودند آقای محسنی اگر شما وزارت اطلاعات را بپذیرید خیال من راحت‌تر است و ایشان علی رغم تمایلشان به دلیل ولایت پذیری پذیرفتند. صد افسوس که دولت محترم خود را دچار غبن فاحشی کرد و از وجود ایشان خود را بی بهره کرد.
وی با تشکر و قدردانی از زحمات مخلصانه آیت الله مفید و آیت الله دری نجف آبادی خاطرنشان کرد: امیدوارم این دو بزرگوار بنا به تجربیات دقیق به عنوان دو بازوی محکم و دو پشتوانه قوی در مدیریت عالی تشکیلات قضایی همچنان مشغول انجام وظیفه باشند و از وجودشان در این تشکیلات بهره مند شویم.
نیری در پایان خطاب به محسنی اژه‌ای و آیت الله گرکانی اظهار کرد: امیدوارم در این ایام پربرکت ماه رمضان که مشغول انجام وظیفه می‌شوید شما را بیش از گذشته موفق و موید ببینیم و خداوند شما آقایان را بیش از گذشته موفق کند.
در پایان مراسم تودیع و معارفه، آیت‌الله لاریجانی و حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی احکام انتصاب آیت‌الله مفید در سمت مشاور عالی رییس قوه‌ی قضاییه و آیت‌الله دری نجف‌آبادی در سمت مشاور عالی رییس قوه‌ی قضاییه را تقدیم کردند.همچنین لوح تقدیری از طرف معاونان، قضات و کارمندان و لوحی از طرف ریاست قوه‌ی قضاییه به آیت‌الله مفید و آیت‌الله دری نجف‌آبادی تقدیم شد.
احکام انتصاب آیت‌الله گرکانی به سمت ریاست دیوان عالی کل کشور و حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای به سمت دادستان کل کشور نیز از سوی آیت‌الله لاریجانی رییس قوه‌ی قضاییه اهدا شد.
در این مراسم علاوه بر آیت الله صادق لاریجانی رییس قوه قضاییه،حجت الاسلام و المسلمین محمدی گلپایگانی، آیت الله مفید ، آیت الله محسنی گرکانی، آیت الله دری نجف آبادی، حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای ، سایر مسوولان عالی قضایی از جمله حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رییسی، علیرضا آوایی رییس کل دادگستری استان تهران، حجت الاسلام والمسلمین علیزاده، حجت الاسلام والمسلمین نیازی و قضات عالی کشور حضور دارند. |